Μήπως οι συλλεκτικές εκδόσεις κάπου το έχουν παρακάνει;

Η αφορμή που μας ανάγκασε να επανέλθουμε στο θέμα, ήταν η σελίδα με τους διαθέσιμους για προπαραγγελία τίτλους της βρετανικής αλυσίδας GAME και οι τιμές που συναντήσαμε εκεί σε μια πρόσφατη επίσκεψή μας.

• WWE 2K19 Wooooo! Edition - £139,99
• Darksiders III: Apocalypse Edition - £349,99
• RAGE 2 Collector’s Edition - £119,99
• Red Dead Redemption 2 Collector’s Box (No Game) - £89,99
• Fallout 76 Tricentennial Build Your Own Pip-Boy 2000 Edition - £229,98

Αν δε, ανοίξουμε την αναζήτηση συμπεριλαμβάνοντας και παιχνίδια που κυκλοφορούν ήδη, τότε η λίστα με εκδόσεις που κοστίζουν πάνω από £150 μεγαλώνει ακόμα περισσότερο (God of War, Dragon Ball FighterZ, ARK: Survival Evolved, Soul Calibur VI, Mirror’s Edge κ.α.). Μήπως κάπου όμως η βιομηχανία έχει ξεφύγει;

Η περίπτωση της συλλεκτικής έκδοσης του Darksiders III με τις τέσσερις (!) φιγούρες που φτάνει να στοιχίζει περισσότερο και από το ίδιο το PS4 Pro (!!!) είναι ενδεικτική της κατάστασης. Και να σκεφτείτε ότι δεν πρόκειται καν για τίτλο πρώτης γραμμής –αφήνουμε στην άκρη το πρακτικό του πράγματος με τις τέσσερις φιγούρες.

Πόσο στοιχίζει μια collector’s edition;

Για την παραγωγή μιας συλλεκτικής έκδοσης, εκδότες όπως η EA, η Activision και η Ubisoft συνεργάζονται με εταιρείες που αναλαμβάνουν την παραγωγή των εν λόγω πακέτων. Φίρμες όπως η DPI Promo και η Marketing Instincts, αναλαμβάνουν από τη δημιουργία των φιγούρων ή άλλων αναμνηστικών που συνοδεύουν τις εκδόσεις αυτές, μέχρι την εξ ολοκλήρου παραγωγή τους –ανάλογα με τη συμφωνία τους με τον εκδότη. Όσο για το κόστος; Αν και νούμερα, όπως φαντάζεστε δεν κυκλοφορούν δημοσίως, σχετίζεται με τον αριθμό των αντιτύπων: όσο μεγαλώνει αυτός, τόσο πέφτει η χρέωση.

Για τις φιγούρες πάντως, χρησιμοποιούνται καλούπια και διάφοροι τύποι PVC –με τη διαδικασία να περιλαμβάνει συναρμολόγηση και βάψιμο. Η ποιότητα του εκάστοτε αντικειμένου εξαρτάται από το ποσό που έχει πληρώσει γι’ αυτό η εκδότρια εταιρεία, με το κόστος σε αρκετές περιπτώσεις να κυμαίνεται σε μονοψήφια νούμερα! Όπως είναι γνωστό άλλωστε, τα περιθώρια κέρδους του πλαστικού είναι εκπληκτικά, με τις εταιρείες που καταφεύγουν σε αυτό να μη βγαίνουν χαμένες (Amiibo και Skylanders έκαναν πλούσιες Nintendo και Activision αντίστοιχα). Σημειώστε ότι μια εταιρεία παίρνει σχεδόν το 50% από τα έσοδα ενός τίτλου (τα υπόλοιπα πάνε στους κατασκευαστές των συστημάτων, τους αντιπροσώπους, τη διανομή και άλλους παράγοντες) οπότε μέσα σ' αυτό θα πρέπει να τοποθετήσει και το κέρδος της.

Θεωρητικά θα μπορούσε να πέσει ακόμα περισσότερο, όμως το ζητούμενο εδώ είναι να βρεθεί μια ισορροπία με τον αριθμό αντιτύπων. Πρόκειται για συλλεκτικές εκδόσεις, οπότε η παρουσία τους στα καταστήματα πρέπει να είναι διακριτική –θυμηθείτε πώς την πάτησε η Microsoft με τη Legendary έκδοση του Halo 3 με το κράνος του Master Chief… Επιπλέον, οι συγκεκριμένες εκδόσεις παράγονται μία μόνο φορά και τέλος: η αγορά δηλαδή δεν ανατροφοδοτείται με νέα αντίτυπα, ανάλογα τη ζήτηση.

Collector’s χωρίς το παιχνίδι;

Η νέα μόδα, θέλει τις συλλεκτικές εκδόσεις να κυκλοφορούν δίχως το παιχνίδι. Αν και αυτό ξενίζει, προκαλώντας παράλληλα ποικίλα σχόλια, στην πραγματικότητα πρόκειται για μια πανέξυπνη κίνηση από πλευράς εταιρειών. Κυκλοφορώντας ένα παιχνίδι, ανεξαρτήτως έκδοσης για μια κονσόλα, μια εταιρεία πληρώνει και τον κατασκευαστή της –ανάλογα με τις πωλήσεις. Μια συλλεκτική έκδοση που δεν περιλαμβάνει παιχνίδι όμως, αποτελεί μια τελείως διαφορετική υπόθεση: εν τοιαύτη περιπτώσει, η τρίτη εταιρεία δεν υποχρεούται να πληρώσει το σχετικό royalty στον κατασκευαστή, κάτι που σημαίνει ότι εκείνο το διαχρονικά χαμένο 10-15% το καρπώνεται η ίδια. Όσο για το παιχνίδι; Δευτερεύον…

Επιπροσθέτως δε, η παραγωγή μιας τέτοιας έκδοση, άνευ παιχνιδιού, στοιχίζει ακόμα λιγότερο σε μια εταιρεία αφού όλο τα αντίτυπα, ανεξαρτήτως πλατφόρμας, είναι ολόιδια. Σε διαφορετική περίπτωση, θα έπρεπε να διαφοροποιηθούν τόσο η συσκευασία, όσο και ορισμένα από τα περιεχόμενα –κάτι που αυτομάτως ανεβάζει το κόστος ανά αντίτυπο, αφού πρακτικά μιλάμε για διαφορετικές παραγωγές.

Οι εταιρείες συνήθως προσπαθούν να ενοποιήσουν την παραγωγή τους, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα φυσικά αντίτυπα –στα ψηφιακά είναι ελεύθερες να προσφέρουν ό,τι θέλουν. Κάπως έτσι βέβαια καταλήγουμε να έχουμε φαινόμενα όπως αυτό του αλησμόνητου Watch Dogs, όπου αν κάποιος ήθελε να έχει πρόσβαση σε όλο (και όταν λέμε “όλο”, εννοούμε όλο) το περιεχόμενό του, έπρεπε να αγοράσει τρεις διαφορετικές εκδόσεις του παιχνιδιού –σε σύνολο δέκα!

Οι εκδόσεις του εκατομμυρίου

Στα παραπάνω βέβαια δε συγκαταλέγονται εκείνες οι λίγες περιπτώσεις που μια συλλεκτική έκδοση ενός παιχνιδιού προσφερόταν σε εξωφρενική τιμή –εξαψήφια ή ακόμα και επταψήφια νούμερα. Περιπτώσεις σαν κι αυτές του GRID 2 στα $180.000, του Dying Light στις £250.000 ή του Saint’s Row IV στο $1 εκατ. (άσχετα αν αυτά που έδινε εκείνη την εποχή ξεπερνούσαν τα $1,2 εκατ.) είχαν εντελώς διαφορετικό προσανατολισμό.

Επρόκειτο για μεμονωμένες περιπτώσεις που στόχο είχαν όχι την πώληση έξτρα αντιτύπων ή το μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους, αλλά την εξασφάλιση επιπλέον κάλυψης για το εκάστοτε παιχνίδι μέσω του ειδικού Τύπου (κουβέντα να γίνεται με άλλα λόγια). Είναι άλλο να δημιουργείται μια έκδοση για καθαρά διαφημιστικούς λόγους και άλλο να υπάρχουν στόχοι πωλήσεων απ’ αυτή.

Η άνοδος των τιμών

Η τιμή μιας collector’s δεν καθορίζεται από τα περιεχόμενά της: αυτό που συμβαίνει είναι το αντίστροφο. Οι εταιρείες σχεδιάζουν τη στρατηγική τους ξεκινώντας από τις τιμές διάθεσης και το περιθώριο κέρδους της κάθε έκδοσης. Όταν ο κόσμος αποδέχτηκε τις £100 (για να επανέλθουμε στην αφορμή του κειμένου), οι εταιρείες ανέβηκαν στις £130. Όταν το κοινό τις “χώνεψε” κι αυτές, πήγε στις £150. Αργότερα ήρθαν και οι εκδόσεις χωρίς το παιχνίδι μέσα, εκείνες στις £200 και πάει λέγοντας.

Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν φρένο στη σταδιακή άνοδο των τιμών είναι –ως συνήθως- οι καταναλωτές με την ψήφο εμπιστοσύνης τους. Αν δείτε υπερμεγέθεις συλλεκτικές εκδόσεις στα ράφια των καταστημάτων, ψηφιακά τε και φυσικά ωσαύτως, μήνες έπειτα από το λανσάρισμα ενός τίτλου, να είστε βέβαιοι ότι η μαμά εταιρεία του, θα το σκεφτεί δυο και τρεις φορές πριν δώσει την έγκριση για την παραγωγή collector’s/limited/special εκδόσεων στην επόμενη κυκλοφορία της.

Μέχρι τότε όμως, τίποτα δεν εμποδίζει τη βιομηχανία να συνεχίζει να πειραματίζεται.