5+1 γυναίκες που καθόρισαν το gaming

Από μία τέτοια κουβέντα περί φυλετικής ισότητας, δεν θα μπορούσε να ξεφύγει το gaming. Ένα μέσο ψυχαγωγίας και μία αγορά που βασίστηκαν και αναπαρήγαγαν για δεκαετίες το πρότυπο του κυρίαρχου αρσενικού που σώζει την ανήμπορη δεσποσύνη. Σκληρός, έξυπνος, μυώδης, macho, κομάντο, ο πρωταγωνιστής ήταν πάντα άρρεν και αυτό αποτελούσε το status quo της βιομηχανίας του gaming για πολλά χρόνια.

Ευτυχώς η κατάσταση τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αλλάζει, με τους θηλυκούς χαρακτήρες αφ’ ενός να πληθαίνουν και αφ’ ετέρου να αποκτούν πολύ πιο έντονη προσωπικότητα –απόρροια της φροντίδας των δημιουργών τους που αποφάσισαν να επενδύσουν σε κάτι παραπάνω από ένα μάτσο pixels.

Με αφορμή τα παραπάνω λοιπόν, θελήσαμε να ξεχωρίσουμε τους 5+1 χαρακτηριστικότερους γυναικείους χαρακτήρες που έπαιξαν ο καθένας τον δικό του ρόλο στο gaming, “δείχνοντας τον δρόμο” με τη γενικότερη παρουσία τους. Ελάτε να θυμηθούμε λοιπόν τις ηρωίδες αυτές και τον τρόπο που επηρέασαν το gaming από την πρώτη τους εμφάνιση μέχρι και τις μέρες μας.

Lara Croft (Tomb Raider)

Η Lara Croft είναι πιθανότατα ένας από τους τρεις  πιο αναγνωρίσιμους χαρακτήρες videogames γενικότερα –μαζί με τον Mario και τον Pac-Man. Έκανε την εμφάνισή της για πρώτη φορά το 1996, τραβώντας την προσοχή χάρη στις εντυπωσιακές της αναλογίες –έστω κι αν το υπερμέγεθες, τριγωνικό της στήθος προέκυψε από έναν λάθος υπολογισμό του προγραμματιστή της Core Design, Nigel West. Τα 230 πολύγωνα της στο Tomb Raider την ανέδειξαν σε μία εξαιρετικά δημοφιλή ηρωίδα: έτρεξαν αμέτρητοι διαγωνισμοί για την “καλύτερη Lara” παγκοσμίως, έγινε εξώφυλλο σε περιοδικά, το franchise μεταφέρθηκε μεταξύ άλλων στους κινηματογράφους ενώ συνέχισε την πορεία της στο gaming αποκτώντας ακόμα πιο θελκτικές καμπύλες, συνδυάζοντας τον δυναμισμό ενός πιο brutal Indiana Jones με τις καμπύλες μίας femme fatale μέχρι και το Tomb Raider: Underworld.

Η Lara Croft εισήγαγε στο gaming έναν διαφορετικό τύπο γυναίκας από εκείνον που κυριαρχούσε μέχρι τότε, εμπνέοντας σε μικρό ή μεγάλο βαθμό πολλές ακόμα ηρωίδες: Nikki (στο Pandemonium 2), Nariko, Bayonetta, Joanna Dark, Elena Fisher, Faith. Όλες κρύβουν μία Lara Croft μέσα τους. Με το reboot της σειράς το 2013, η ηρωίδα της Square Enix –πλέον- έγινε πιο “γήινη”, αποκτώντας εμφάνιση που παραπέμπει στη γυναίκα της διπλανής πόρτας και ούσα σε πλήρη εναρμόνιση με τις επιταγές του σήμερα –άλλοι καιροί, άλλο κοινό. Τα δύο παιχνίδια στα οποία πρωταγωνίστησε έκτοτε ήταν εξαίρετα, με τη Lara να έχει τα φόντα για να πάρει τη θέση του Nathan Drake, τώρα που εκείνος… συνταξιοδοτήθηκε από τη Naughty Dog.

Samus Aran (Metroid)

Η Samus Aran είναι από μόνη της ένα από τα μεγαλύτερα Easter eggs στην ιστορία του gaming. Ούσα η πρώτη γυναίκα χαρακτήρας με την οποία μπορούσε να παίξει κανείς σε mainstream τίτλο σύμφωνα με το βιβλίο των ρεκόρ Guinness, η εμφάνισή της το 1986 ήταν κάτι το ανεπανάληπτο, το πραγματικά ριζοσπαστικό –ακόμα και ο τρόπος που γινόταν η αποκάλυψή του φύλου της, στο φινάλε του Metroid, όταν ακόμα και το manual αναφερόταν σε αυτή ως αρσενικό! Αυτό που σήμερα φαίνεται αυτονόητο –μία γυναίκα σε μία φουτουριστική πανοπλία να κρατά ένα τεράστιο όπλο και να εξολοθρεύει αντιπάλους- στην εποχή του Metroid ήταν στην κυριολεξία πρωτοφανές!

Έχοντας σταθερή θέση στις λίστες με τις πιο «καυτές» ηρωίδες –και όχι άδικα, εδώ που τα λέμε- η Samus Aran ήταν πρωτοπόρος για την εποχή της, αποδεικνύοντας ότι ήταν δυνατό για μια γυναίκα να πρωταγωνιστήσει σε ένα shooter, κάνοντας ακριβώς ό,τι και ένας άνδρας! Μπορεί εν έτει 2018 αυτά να μη λένε και πολλά, όμως κάτι παραπάνω από 30 χρόνια πριν, όταν κανένα άλλο παιχνίδι δεν είχε τολμήσει να επιχειρήσει κάτι παρόμοιο, η Nintendo άλλαξε τον ρου της ιστορίας.

Τα επόμενα χρόνια, η Nintendo πειραματίστηκε με την εμφάνιση της Samus, άλλοτε υπερτονίζοντας και άλλοτε υποβαθμίζοντας τη θηλυκότητά της. Με τον καιρό, η πρωταγωνίστρια των Metroid μπορεί να έχασε ολίγη από την αίγλη της, τουλάχιστον στα νεότερα κοινά, η ουσία ωστόσο είναι πως η Samus έκανε την αρχή, για την ακολουθήσουν χρόνια μετά τόσες και τόσες ψηφιακές ηρωίδες που λατρέψαμε, ακόμα και η Lara Croft που αναφέραμε πιο πάνω!

Chun-Li (Street Fighter)

Η Chun-Li ήταν ο πρώτος θηλυκού γένους χαρακτήρας σε fighting game –ή ο δεύτερος, αν συνυπολογίσουμε και τη Linda Lash του beat-‘em-up, Double Dragon. Η παρουσία της στο Street Fighter II του 1991 ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή όσο και ασυνήθιστη: μία γυναίκα τα έβαζε στα ίσια με άντρες και μάλιστα τους ξυλοφόρτωνε, αποδεικνύοντας ότι δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από εκείνους. Η Chun-Li μάλιστα ήταν ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους χαρακτήρες του παιχνιδιού, μαζί με τον Ryu και τον Ken, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τη μονιμοποίησή της στη σειρά.

Η Chun-Li που πρόσφατα γιόρτασε τα 50^α της γενέθλια, άνοιξε τον δρόμο για όλες εκείνες τις θηλυκές παρουσίες στα fighting games. Η Sonya Blade, οι αδελφές Williams, η Mileena, η Jade, η Sophitia και οι λοιπές γυναίκες των fighting games από τα μέσα της δεκαετίας του 90 μέχρι και σήμερα, δεν διαθέτουν απλά εντυπωσιακές καμπύλες αλλά και τη δυνατότητα να σαπίσουν στο ξύλο κάθε τους αντίπαλο. Το θετικό είναι πως ποτέ οι εμφανίσεις τους δεν είχαν συμπληρωματικό ρόλο συγκριτικά με τις ανδρικές παρουσίες: μία μαχήτρια σε ένα fighting game ήταν ανέκαθεν σε θέση να επικρατήσει ενός αρσενικού αντιπάλου της. Ακόμα βέβαια δεν έχουμε δει γυναίκα χαρακτήρα να ηγείται εμφανώς του καστ (όπως ο Ryu στο Street Fighter V ή οι Scorpion και Sub-Zero στο Mortal Kombat X) αλλά κάποια στιγμή λογικά θα γίνει κι αυτό.

Princess Peach (Super Mario)

Η πριγκίπισσα Peach μοιάζει να δημιουργήθηκε με μοναδικό σκοπό να… πέφτει θύμα απαγωγής επί μονίμου βάσεως. Αντικατοπτρίζοντας πλήρως το προφίλ της εν απογνώσει δεσποσύνης, τη συναντάμε σχεδόν σε κάθε Mario στον ίδιο ρόλο. Χαριτωμένη και σε γενικές γραμμές αγαπητή ως χαρακτήρας, η Peach είχε ταυτιστεί σε μεγάλο βαθμό για χρόνια με τον ρόλο της γυναίκας σε ένα videogame: καλοσυνάτη και καλοκάγαθη και πάντα ντυμένη στα ροζ, να περιμένει από τον υδραυλικό της καρδιάς της να περάσει τα πάνδεινα ώστε να την απελευθερώσει για να κυβερνήσει και πάλι το Mushroom Kingdom –μέχρι να απαχθεί εκ νέου.

Στην ουσία η Peach αποτελεί μέρος ενός κόνσεπτ που επαναλαμβάνεται εδώ και δεκαετίες –ανεξαρτήτως μέσου: ο καλός ήρωας σκοτώνει τον κακό και στο τέλος παίρνει και το κορίτσι. Ακριβώς, η Peach ήταν τρόπον τινά το “τρόπαιο” στα Mario, η ανταμοιβή του παίκτη που κατόρθωνε να τερματίσει το εκάστοτε παιχνίδι. Βέβαια αυτό με τα χρόνια πέρασε σε δεύτερη μοίρα καθώς η Nintendo αποφάσισε να επενδύσει επάνω στην Peach, ανεξαρτητοποιώντας τη, προικίζοντάς τη με τις δικές τις δυνάμεις και κινήσεις, προσωπικότητα και χόμπι, ακόμη δίνοντάς της και ρόλους σε σειρές όπως τα Super Smash Bros. και Mario Kart και αναδεικνύοντάς την σε μία από τις μασκότ της παγκοσμίως.

Η εξέλιξη της Peach ανά τις δεκαετίες, είναι μια πραγματική νίκη για το gaming. Είναι πάντως αρκετά ενδιαφέρον το πώς το gaming μοιάζει να έχει ξεπεράσει την εξάρτηση από χαρακτήρες τύπου Peach (ακόμα κι όταν το σενάριο δε, προϋποθέτει “damsel in distress”, πάντα υπάρχει περιθώριο για κάποιο twist –βλ. Deus Ex: Human Revolution και Megan Reed), τη στιγμή που ο κινηματογράφος, ας πούμε, αδυνατεί…

Lightning (Final Fantasy)

Η περίπτωση της Lightning είναι αξιοπρόσεκτη. Πρόκειται για μία από τις εντυπωσιακότερες γυναικείες παρουσίες σε ολόκληρη τη σειρά Final Fantasy, έστω κι αν τα Final Fantasy XIII δεν ήταν αντικειμενικά ό,τι καλύτερο μας προσέφερε η Square Enix. Αποτέλεσαν όμως ένα μαγικό ταξίδι, μέσα από το οποίο η Lightning μεταμορφώνεται από έναν απλώς ενδιαφέροντα χαρακτήρα στον απόλυτο κυρίαρχο και σωτήρα του σύμπαντος. Ο σχεδιασμός της βρίσκει τον τρόπο να ακροβατεί ανάμεσα στον δυναμισμό και τη θηλυκότητα –έχει π.χ. ροζ μαλλιά όμως απέχει παρασάγγας από το πρότυπο της “ροζ” παρουσίας.

Το αξιοσημείωτο με τη Lightning και τη μεταμόρφωσή της από κοπέλα σε γυναίκα μέσα από τα Final Fantasy XIII, ήταν πως επετεύχθη χωρίς αυτή να χρειαστεί παιχνίδι με το παιχνίδι να αφαιρεί σταδιακά τα ρούχα της –όπως π.χ. συνέβη κατά το παρελθόν με αρκετές ηρωίδες. Ούσα η πρώτη ­–χρονικά- πρωταγωνίστρια της σειράς (αφήνοντας στην άκρη το κατά συνθήκη κεντρικό πρόσωπο του Final Fantasy VI, Terra) έσπασε ένα χρόνιο ταμπού, παίρνοντας τη σκυτάλη από ήρωες όπως ο Cloud, ο Squall και ο Zidane και πλέον αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα ολόκληρου του franchise, έχοντας βρει το δικό της κοινό –κάτι που “μαρτυρούν” και οι παρουσίες της σε καμπάνες της Sony, της Louis Vuitton και της Prada, μεταξύ άλλων.

Η Lightning δεν σχεδιάστηκε για να γίνει αρεστή στον κόσμο. Τουναντίον, είναι τόσο δυναμική και προσκολλημένη στην αποστολή της, που φτάνει να γίνεται απόμακρη και απρόσιτη. Αν και δύσκολα θα ταυτιστεί μαζί της ο παίκτης, δεν γίνεται να μην τη θαυμάσει και εν τέλει να μην αναγνωρίσει στο πρόσωπό της έναν υπέροχα ισορροπημένο χαρακτήρα, τελείως διαφορετικό από ό,τι μας είχαν συνηθίσει μέχρι τότε τα Final Fantasy.

Ellie (The Last of Us)

Ένα από τα καλύτερα παιχνίδια όλων των εποχών, το The Last of Us οφείλει σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία του στο πρωταγωνιστικό του δίδυμο. Το δέσιμο του Joel με την Ellie είναι εκπληκτικό, με τη μεταξύ τους σχέση να ενισχύεται σταδιακά μέσα από διάφορες ζυμώσεις, περνώντας από πολλά διαφορετικά στάδια. Κατά τη διάρκεια του αριστουργήματος της Naughty Dog, παρακολουθούμε τη μετάλλαξή της από ένα αθώο κορίτσι σε έναν πραγματικό survivor: το σθένος της, η δύναμη που πηγάζει από μέσα της είναι ισχυρότερα και εντυπωσιακότερα από οποιοδήποτε όπλο και φαλτσέτα.

Αν και μόλις 14 ετών, η Ellie καταλήγει να συμπεριφέρεται με ωριμότητα που θα ζήλευε ακόμα και ο 40άρης Joel, κάτι που οφείλεται στις καταστάσεις μέσα από τις οποίες καλείται να επιβιώσει. Μία σύγκριση του χαρακτήρα της στην αρχή και το τέλος του The Last of Us θα καταδείξει δύο σχεδόν πλήρως διαφορετικούς ανθρώπους: το φοβισμένο κορίτσι που έχει δει τους πάντες γύρω του να χάνονται, μετατρέπεται σε μία θαρραλέα γυναίκα με εσωτερικές ανησυχίες και ανεπτυγμένο ένστικτο αυτοσυντήρησης –κατά κάποιον τρόπο, όπως ακριβώς συνέβη με την Clementine στο Walking Dead της Telltale.

Οι αντιθέσεις είναι διαρκείς: το κορίτσι που δεν ξέρει να κολυμπά, δεν φοβάται να ξεκοιλιάσει και τον πιο φρικιαστικό αντίπαλο που θα βρεθεί στο διάβα της. Το ήρεμο βλέμμα εναλλάσσεται με τον τρόμο. Ο φόβος για το άγνωστο δίνει τη θέση του σε βρισιές και κατάρες. Με την εμφάνισή της, η Ellie δεν επαναπροσδιόρισε μόνο τη σχέση που μπορεί να έχει ένα οποιοδήποτε πρωταγωνιστικό δίδυμο αλλά παρέδωσε σεμινάρια (ειδικά στο DLC, Left Behind) σε θέματα προσωπικότητας και ανάπτυξης χαρακτήρα μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας –κάτι που ευελπιστούμε να “εισπράξουμε” τα επόμενα χρόνια.

*Ευχή μας είναι στο αντίστοιχο αφιέρωμα σε μερικά χρόνια, οι επιλογές μας να έχουν πολλαπλασιαστεί. Η λίστα θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη. Προσθέστε ελεύθερα τις δικές σας προτάσεις στα σχόλια.