ΕΕ: Επιτεύγματα και προκλήσεις στο δρόμο προς την ενιαία ψηφιακή αγορά

XxΗ ολοκλήρωση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς θα αποτελέσει μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες,  αν όχι τη σημαντικότερη, για το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάτι που έγινε σαφές σε πρόσφατο σεμινάριο το οποίο διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες. Σε αυτό συζητήθηκαν αναλυτικά τα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και οι προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη για την ολοκλήρωση του σκοπού αυτού.

Τι είναι όμως η ενιαία ψηφιακή αγορά και γιατί έχει τόσο μεγάλη σημασία για το μέλλον της Ε.Ε; 

Με λίγα λόγια, η ενιαία ψηφιακή αγορά αποτελεί τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την οποία δίνει πρόσβαση σε online υπηρεσίες, όχι μόνο σε Ευρωπαίους καταναλωτές αλλά και σε επιχειρήσεις, εξασφαλίζοντας τον υγιή ανταγωνισμό, την προστασία των δεδομένων και την αφαίρεση όλων των γεωγραφικών περιορισμών. Κάτι τέτοιο μπορεί να ακούγεται απόλυτα λογικό, όμως μέχρι σήμερα η πολιτική ενιαίας αγοράς για φυσικά προϊόντα ήταν αυτή που όριζε και τις online συναλλαγές, κάτι που δεν μπορεί πλέον να συνεχιστεί. Σύμφωνα με τον Thomas Haahr, υπεύθυνο τύπου του ΕΚ, η ολοκλήρωση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς αναμένεται ότι θα συνεισφέρει περίπου 450 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στον προϋπολογισμό της Ε.Ε, ποσό το οποίο ισοδυναμεί με το μισό από τον τελευταίο προϋπολογισμό της ευρωζώνης. Επιπλέον, μια τέτοια εξέλιξη αναμένεται ότι θα δημιουργήσει περίπου 3,8 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας. 

Η παρακάτω φωτογραφία δίνει μια πολύ καλή εικόνα για τα κομμάτια από τα οποία αποτελείται η ενιαία ψηφιακή αγορά, με τα περισσότερα βήματα να έχουν πραγματοποιηθεί, όμως εκκρεμούν λίγα ακόμη προκειμένου να ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία. Η κατάργηση των χρεώσεων περιαγωγής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί ίσως το δημοφιλέστερο κομμάτι της ενιαίας ψηφιακής αγοράς και έχει τεθεί σε ισχύ από τον Ιούνιο του 2017.

Επόμενο βήμα στην κατεύθυνση της μείωσης των χρεώσεων τηλεφωνικών κλήσεων θα αποτελέσει από τις 15 Μαΐου η θέσπιση πλαφόν στο κόστος των διεθνών κλήσεων, όπου και επιβάλλονται μέχρι σήμερα μεγάλες χρεώσεις για όποιον θέλει, για παράδειγμα, να καλέσει τηλεφωνικό αριθμό που βρίσκεται σε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα. Στις περιπτώσεις αυτές, θα ισχύει χρέωση 0,19 λεπτά ανά κλήση και 0,06 λεπτά για κάθε SMS. 

Ένα από τα προβλήματα που θα αποτελέσουν παρελθόν, μετά από ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, είναι οι γεωγραφικοί περιορισμοί που ισχύουν σε πολλές περιπτώσεις για όποιον επιθυμεί να προχωρήσει σε αγορά από ηλεκτρονικό κατάστημα άλλης Ευρωπαϊκής χώρας. Σε πολλές περιπτώσεις, οι έμποροι επέλεγαν τη μη αποστολή αγορών σε άλλες χώρες, ενώ πολλές ιστοσελίδες οδηγούσαν με ανακατεύθυνση τον χρήστη σε «τοπική» ιστοσελίδα όπου ίσχυαν και διαφορετικές τιμές. Με το νέο κανονισμό, οι έμποροι είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν πρόσβαση στις ίδιες τιμές και όρους πώλησης για κάθε καταναλωτή.

Την άρση των γεωγραφικών περιορισμών την βλέπουμε ακόμη και στη χρήση online υπηρεσιών όπως το Netflix, όπου πλέον ο Ευρωπαίος πολίτης μπορεί να «μεταφέρει» τη συνδρομή του σε άλλη χώρα της ΕΕ την οποία θα επισκεφθεί, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε αλλαγή στο περιεχόμενο που του παρεχόταν αρχικά. Η οδηγία έχει επικρατήσει να αποκαλείται ως «ο νόμος του Netflix» και ισχύει ήδη από τις αρχές του 2018. 

Δεν θα μπορούσε να λείπει και η σχετική ενημέρωση για τις εξελίξεις που αφορούν την οδηγία για τα ψηφιακά πνευματικά δικαιώματα, και ειδικότερα για τα άρθρα 11 και 13.

Σύμφωνα με τον εισηγητή Axel Voss, η ψηφιοποίηση των πάντων έχει αλλοιώσει το χαρακτήρα των πνευματικών δικαιωμάτων τα οποία έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις «αν και όλοι συμφωνούν στο ότι είναι αναγκαία η ύπαρξή τους». Οι δημιουργοί καλούνται να αντιμετωπίζουν τις πλατφόρμες μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών σε περιπτώσεις που τα έργα τους ανεβαίνουν σ’ αυτές χωρίς άδεια, μια επίπονη διαδικασία η οποία δεν φέρνει πάντα τα επιθυμητά αποτελέσματα, ενώ οδηγεί σε απώλεια εισοδήματος και χειρότερων αμοιβών γενικότερα.

Η καταληκτική ημερομηνία για τις διαπραγματεύσεις ήταν η 14η Φεβρουαρίου, με τον κ. Voss να εκφράζει τη δυσαρέσκεια του για τις καθυστερήσεις, κάτι που έθετε σε κίνδυνο τη συμφωνία και έκανε πιθανότερο το σενάριο αναβολής της προκειμένου να εξεταστεί από το επόμενο Ευρωκοινοβούλιο. Όμως όπως έγινε γνωστό προχθές, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συμβούλιο κατέληξαν σε συμφωνία, και το επόμενο βήμα περιλαμβάνει την έγκρισή της από τους εκπροσώπους του Συμβουλίου και την ολομέλεια του ΕΚ. 

Κατά την περίοδο των διαβουλεύσεων, σύμφωνα με τον κ.Voss υπήρξαν συνεχείς συζητήσεις μεταξύ των αρμοδίων προκειμένου να αποφευχθεί ο κατακερματισμός της ενιαίας ψηφιακής αγοράς όπου κάθε μέλος θα αποφάσιζε αποσπασματικά. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα όπου, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, αναλώθηκαν 45 λεπτά για το που θα μπει ένα κόμμα και τις επιπτώσεις που θα  υπήρχαν αν αυτό τοποθετούταν σε άλλο μέρος της πρότασης. Επισημάνθηκε ακόμη ότι και τα υπόλοιπα άρθρα της οδηγίας είναι εξίσου σημαντικά, όπως για παράδειγμα το άρθρο 3 που αφορά το data mining.

Κομμάτι της ενιαίας ψηφιακής αγοράς αποτελούν φυσικά και τα δίκτυα 5G, τα οποία θα κάνουν αισθητή την παρουσία τους στην Ευρώπη από το 2020 όταν και αναμένεται να ολοκληρωθεί η παροχή του απαραίτητου φάσματος συχνοτήτων που θεωρητικά θα μπορεί να προσφέρει ταχύτητες έως 1 Gbps σε κάθε χρήστη. 

Στις πρόσφατες εξελίξεις εντάσσεται και η ενίσχυση της κυβερνασφάλειας στην Ευρώπη μέσω της σχετικής πράξης που προτάθηκε αρχικά το 2017 και η οποία ενισχύει την ENISA, τον Οργανισμό της ΕΕ για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών, προκειμένου να υπάρχει αποτελεσματικότερη προστασία των κρατών μελών σε κυβερνοεπιθέσεις.

Στα πλαίσια των επερχόμενων Ευρωεκλογών, παρουσιάστηκε και η ιστοσελίδα με τίτλο «Τι κάνει η Ευρώπη για μένα», με την οποία η ΕΕ επιθυμεί να ενημερώσει καλύτερα τους πολίτες της για τον τρόπο που έχει βελτιώσει τη ζωή τους. Αυτό όπως επισημάνθηκε αποτελεί και ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ΕΕ αφού σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, το 68% των ερωτηθέντων, πιστεύει ότι η χώρα του έχει αρκετά οφέλη από την ένταξή της στην ΕΕ χωρίς όμως να γνωρίζει ποια ακριβώς είναι αυτά. 

Μέσα από τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα η οποία διατίθεται και στην ελληνική γλώσσα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν τις σχετικές πληροφορίες ανά περιοχή, επάγγελμα, καθώς και δραστηριότητες αναψυχής.