AMD Ryzen 5 7600X και Ryzen 9 7900X Review

Στα τέλη του Αυγούστου, η AMD ανακοίνωσε στην εκδήλωση «together we advance_PCs» τη νέα σειρά επεξεργαστών Ryzen 7000, οι οποίοι βασίζονται στην 4η γενιά της αρχιτεκτονικής Zen, της αρχιτεκτονικής που τοποθέτησε την εταιρεία στο προσκήνιο της τεχνολογικής εξέλιξης.

Με τη νέα, βελτιωμένη αρχιτεκτονική, οι επεξεργαστές Ryzen βασίζονται πλέον στην αιχμή της τεχνολογίας, καθώς πλέον όχι μόνο διαθέτουν νέα συσκευασία Land-Grid Array και κατασκευάζονται με μέθοδο FinFET 5nm (TSMC Ν5) αλλά διαθέτουν νέο PCI-Express Root Complex που παρέχει υποστήριξη στο νέο πρότυπο διασύνδεσης PCIe 5.0 αλλά και ένα σύγχρονο ελεγκτή μνήμης DDR5 SDRAM.

Πλατφόρμα AM5

Οι νέοι επεξεργαστές συνοδεύονται από πλειάδα νέων mainboards, τα οποία ολοκληρώνονται γύρω από τη νέα βάση ΑΜ5 -οι ακροδέκτες πλέον βρίσκονται στο 1718-pin LGA socket και όχι στην συσκευασία του επεξεργαστή- η οποία μπορεί να προσφέρει ισχύ έως και 230W. Ευτυχώς για τους κατόχους ακριβών συστημάτων υδρόψυξης, οι οπές για την τοποθέτηση και ασφάλιση του waterblock στο mainboard, βρίσκονται ακριβώς στα ίδια σημεία που βρίσκονται και εκείνες του socket AM4, επομένως διατηρείται η προς τα πίσω συμβατότητα και έτσι οι χρήστες που επιθυμούν να αναβαθμίσουν, δεν είναι απαραίτητο να προμηθευτούν νέο σύστημα ψύξης.

Όπως αναφέραμε, η νέα πλατφόρμα AM5 όχι μόνο προσφέρει υποστήριξη στον νέο τύπο μνήμης DDR5 SDRAM, αλλά υποστηρίζει και το πρότυπο PCI Express Gen.5 παρέχοντας έως και 24 PCIe 5.0 lanes.

Οι νέοι επεξεργαστές AMD Ryzen 7000-series έρχονται με τα νέα chipsets AMD X670E, X670, B650 και B650E (όπου «E» είναι Extreme). Το X670 Extreme προσφέρει τις καλύτερες δυνατότητες overclocking και παρέχει υποστήριξη στη μνήμη DDR5 SDRAM και στο πρότυπο PCIe 5.0 για NVMe M.2 PCIe SSDs και κάρτες γραφικών. Το X670 παρέχει τα παραπάνω αλλά η υποστήριξη για κάρτες γραφικών PCIe 5.0 είναι προαιρετική. Η διαφορά μεταξύ των B650 και B650E είναι ότι ενώ το B650E υποστηρίζει τόσο το PCIe Gen5 για κάρτες γραφικών (προαιρετικά) και μέσα αποθήκευσης, το απλό B650 υποστηρίζει μνήμη DDR5 αλλά η υποστήριξη στο PCIe 5.0 τόσο για τα νέα SSDs όσο και για τις κάρτες γραφικών είναι προαιρετικά.

Μία ακόμα νέα τεχνολογία που έρχεται με τη νέα πλατφόρμα της εταιρείας είναι η AMD EXPO. Πρόκειται για μία τεχνολογία που θυμίζει αρκετά την Intel XMP (eXtreme Memory Profiles) και έχει παρόμοιο στόχο: να βοηθήσει τους χρήστες να αυξήσουν την απόδοση του συστήματος τους ωθώντας τη μνήμη στα όρια της, αλλά με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Η πλατφόρμα της AMD, θα υποστηρίζει επίσης και Intel XMP-συμβατές μνήμες.

4η γενιά Zen

Όπως έκανε με όλους τους τελευταίους επεξεργαστές της, η AMD αξιοποίησε αρθρωτό σχεδιασμό MCM (Multi-Chip Module) και χρησιμοποίησε πολλαπλά chiplets για την κατασκευή των νέων μοντέλων Ryzen 7000-series. Στη συσκευασία (package) κάθε επεξεργαστή Ryzen 7000-series εντοπίζονται ένα ή δύο CCDs (CPU Core Dies) που είναι κατασκευασμένα με μέθοδο 5nm (TSMC FinFET N5) και τα οποία ενσωματώνουν τους πυρήνες του επεξεργαστή γενικής χρήσης.

Στο κέντρο της συσκευασίας βρίσκεται η μονάδα IOD (I/O Die), η οποία έχει κατασκευαστεί με μέθοδο 6nm (TSMC, FinFET 6nm) και περιλαμβάνει τον ελεγκτή μνήμης DDR5, το PCI-Express Root Complex, το σύστημα γραφικών κ.ά. Όσον αφορά το τελευταίο, αξίζει να αναφέρουμε ότι όλοι οι νέοι επεξεργαστές Ryzen 7000-series ενσωματώνουν ένα RDNA 2 σύστημα γραφικών AMD Radeon Graphics, του οποίου σκοπός είναι κατά κύριο λόγο να προσφέρει «εικόνα» στην περίπτωση που δεν υπάρχει διακριτή κάρτα γραφικών (π.χ. για αποσφαλμάτωση) και όχι να προσφέρει υψηλά frame rates στα παιχνίδια. Επιπλέον, επεκτείνει τις δυνατότητες και τις εφαρμογές των επεξεργαστών σε περιβάλλοντα CAD, CAM, business κ.λπ. Το σύστημα γραφικών AMD Radeon Graphics ενσωματώνει δύο πυρήνες με συχνότητα λειτουργίας που κυμαίνεται μεταξύ 400MHz (Base) και 2.200MHz.

Η εταιρεία δηλώνει εξαιρετικά υπερήφανη για το «ενεργειακό προφίλ» των νέων προϊόντων της, κάνοντας λόγο για μεγάλο επίτευγμα καθώς στο ίδιο επίπεδο απόδοσης με τη περασμένη γενιά, η κατανάλωση εμφανίζεται μειωμένη έως και κατά 62%. Από την άλλη, στον ίδιο ενεργειακό φάκελο, ένας επεξεργαστής Ryzen 7000-series μπορεί να προσφέρει έως και κατά 49% υψηλότερη απόδοση σε σύγκριση με τον προκάτοχό του.

Όσον αφορά στην απόδοση IPC (Instructions-per-Clock), παρουσιάζεται βελτιωμένη έως και κατά 13% σε σχέση με τη περασμένη γενιά. Με τις συχνότητες λειτουργίας να φτάνουν πλέον τα 5,7GHz, η γνωστή εταιρεία κάνει λόγο για όφελος της τάξης του 29% στην απόδοση σε single-threaded ροές εργασίας. Η AMD επίσης αναφέρει έως 1.3x βελτίωση στο nT FP32 inferencing με το σετ εντολών AVX-512 και έως 2.5x βελτίωση στο nT inferencing με το σετ εντολών AVX-512 VNNI.

Μοντέλα

Ο AMD Ryzen™ 9 7950X είναι το κορυφαίο μοντέλο της σειράς και αντικαθιστά στο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο της εταιρείας τον Ryzen 9 5950X. Η ναυαρχίδα της σειράς διαθέτει 16 πυρήνες, 32 threads και 80MB Cache (L2 και L3 Cache συνολικά) με τη βασική συχνότητα λειτουργίας (Base Clock) να είναι 4,5GHz και την «ενισχυμένη» (Max. Boost Clock) να αγγίζει τα 5,7GHz. Το TDP του κορυφαίου επεξεργαστή της AMD είναι 170W.

 

Εκτός από τον κορυφαίο AMD Ryzen™ 9 7950X, η εταιρεία ανακοίνωσε και τον AMD Ryzen™ 9 7900X, ο οποίος διαθέτει 12 πυρήνες, 24 threads, συχνότητα λειτουργίας από 4,7GHz έως 5,6GHz και 76MB L2 και L3 cache συνολικά με 170W TDP.

 

 

Επίσης ανακοίνωσε και τους AMD Ryzen™ 7 7700X και AMD Ryzen™ 5 7600X με τον πρώτο να διαθέτει 8 πυρήνες και 16 threads, συχνότητα λειτουργίας από 4,5GHz έως 5,4GHz, 40MB L2 και L3 cache συνολικά και 105W TDP. Το ίδιο TDP έχει και το μοντέλο Ryzen™ 5 7600X ωστόσο διαθέτει 6 πυρήνες, 12 threads, συχνότητα λειτουργίας που ξεκινά από τα 4,7GHz και φτάνει τα 5,3GHz με «Boost» και 38MB L2 και L3 cache συνολικά.

Σύστημα μέτρησης

Το σύστημα μέτρησης του Insomnia αποτελείται από το mainboard της ASRock, B550 Taichi, το οποίο διαθέτει 16 Power Phase Design, Digi Power και στοιχεία Dr.MOS (ένα από τα καλύτερα πιστεύουμε στην κατηγορία) ενώ υποστηρίζει μνήμες DDR4 έως και 5200+MHz (OC).

Ο επεξεργαστής συνοδεύεται από μνήμες HyperX Predator DDR4-3200 (2x 8GB) και από το Samsung NVMe M.2 SSD 970 EVO Plus 500GB ενώ η κάρτα γραφικών είναι η AMD Radeon RX 6800. Το τροφοδοτικό Straight Power 11 850W Platinum της εταιρείας be quiet! και το tower Silent Base 801 με Window επίσης της be quiet! συμπληρώνουν τον εξοπλισμό μας.

Στην περίπτωση των δύο νέων επεξεργαστών της AMD, Ryzen 5 7600X και Ryzen 9 7900X, χρησιμοποιήσαμε το mainboard GIGABYTE X670E AORUS MASTER με το ίδιο SSD (Samsung 970 EVO Plus 500GB) και με το κιτ μνήμης G.SKILL Trident Z5 Neo DDR5-6000 (EXPO) 2x16GB (CL30-38-38-96 1.35V). Η κάρτα γραφικών παρέμεινε επίσης όμοια (Radeon RX 6800).

Σύστημα AM4

• Mainboard: ASRock B550 Taichi
• Μνήμη: HyperX Predator 2 x 8GB DDR4-3200 
• Σύστημα ψύξης: be quiet! Pure Loop 2 FX 360mm
• Κάρτα γραφικών: AMD Radeon RX 6800
• SSD: Samsung NVMe M.2 SSD 970 EVO Plus 500GB
• Τροφοδοτικό: be quiet! Straight Power 11 850W Platinum
• Κουτί: be quiet! Silent Base 801
• Λογισμικό: Windows 10 Pro 64-bit

Σύστημα AM5

• Mainboard: GIGABYTE X670E AORUS MASTER
• Μνήμη: G.SKILL Trident Z5 Neo 2 x 16GB DDR5-6000
• Σύστημα ψύξης: be quiet! Pure Loop 2 FX 360mm 
• Κάρτα γραφικών: AMD Radeon RX 6800
• SSD: Samsung NVMe M.2 SSD 970 EVO Plus 500GB
• Τροφοδοτικό: be quiet! Straight Power 11 850W Platinum
• Κουτί: be quiet! Silent Base 801
• Λογισμικό: Windows 10 Pro 64-bit

 Στην περίπτωση του συστήματος της Intel -το οποίο είχαμε για ελάχιστο χρόνο στην κατοχή μας, καθώς δεν μας ανήκε με αποτέλεσμα να «τρέξουμε» επιλεκτικά ορισμένα benchmarks- ο επεξεργαστής Intel Core i9-12900K βρισκόταν εγκατεστημένος στο mainboard Gigabyte Z690 AORUS MASTER σε συνδυασμό με ένα kit μνήμης CORSAIR Vengeance DDR5 5200 2x 8GB (16GB) και με ένα WD SN850 NVMe SSD 1TB. Για τις μετρήσεις τοποθετήσαμε στο σύστημα την κάρτα γραφικών AMD Radeon RX 6800 επίσης.  

Προσπαθήσαμε να «τρέξουμε» όσο το δυνατόν περισσότερα benchmarks και παιχνίδια, ωστόσο για χάριν ευκολίας, καλύτερης διαχείρισης του χρόνου και αξιοπιστίας χρησιμοποιήθηκαν κυρίως τίτλοι παιχνιδιών που είχαμε στην κατοχή μας με ενσωματωμένες ρουτίνες benchmark με ελάχιστες εξαιρέσεις. 

Συνθετικά benchmarks

SPECWorkstation 3.0.4

Το SPECWorkstation 3.0.4 είναι ένα ολοκληρωμένο benchmark με τη βοήθεια του οποίου είναι δυνατή η αξιολόγηση πολλών παραμέτρων της απόδοσης ενός υπολογιστή με επαγγελματικές εφαρμογές. Το τεστ συνθέτει μία πλήρη γκάμα από εφαρμογές που διακρίνονται σε έξι διαφορετικές κατηγορίες, σενάρια χρήσης, τις Media and Entertainment, Product Development, Life Sciences, Financial Services, Energy και General Operations.

PCMark 10

Το γνωστό συνθετικό benchmark PCMark 10 παρέχει μία ολοκληρωμένη εικόνα για την απόδοση ενός συστήματος σε σύγκριση με ένα άλλο χρησιμοποιώντας ένα σύνολο από ενέργειες και διεργασίες που πραγματοποιούνται σε ένα σύγχρονο περιβάλλον χρήσης. Οι ρουτίνες του ποικίλουν, από την εκκίνηση των εφαρμογών (app start-up), την πλοήγηση στο Internet (web browsing) ή το video conferencing μέχρι την επεξεργασία βίντεο (video editing) και εικόνας (image editing), το rendering ή και το visualization.

3DMark

Το 3DMark αποκαλύπτει την απόδοση του συστήματος στα τρισδιάστατα γραφικά. Αν και η συνεισφορά του επεξεργαστή δεν είναι αμελητέα, εντούτοις η κάρτα γραφικών είναι εκείνη που καθορίζει το αποτέλεσμα. Τρέξαμε τη ρουτίνα «Time Spy Extreme».

Superposition

Το απαιτητικό Superposition benchmark μας αποκαλύπτει την συνολική απόδοση του συστήματος κατά την επεξεργασία τρισδιάστατων γραφικών. Η κάρτα γραφικών, παίζει το σημαντικότερο ρόλο.

Super Pi mod1.5 XS

Το Super Pi είναι ένα από τα δημοφιλέστερα benchmarks για επεξεργαστές και χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια σε διάφορους διαγωνισμούς. Είναι ένα single-threaded benchmark που υπολογίζει το π (pi) έως ένα συγκεκριμένο αριθμό δεκαδικών ψηφίων και αποκαλύπτει τον χρόνο που απαιτείται για να ολοκληρωθεί ο υπολογισμός για να τελειώσει τον υπολογισμό. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπολογίζεται το πρώτο εκατομμύριο των δεκαδικών ψηφίων και στην δεύτερη περίπτωση τριάντα δύο εκατομμύρια δεκαδικά ψηφία του π (pi). Η εφαρμογή χρησιμοποιεί τον αλγόριθμο Gauss-Legendre.

Εφαρμογές

WinRAR

Χρησιμοποιήσαμε τη δημοφιλή εφαρμογή συμπίεσης WinRAR για να συμπιέσουμε ένα φάκελο μεγέθους 2.5GB με εκατοντάδες αρχεία, από τραγούδια MP3 και διάφορους τύπους εικόνων (.jpeg, .png κ.α) μέχρι αρχεία .doc και .txt. 

Chromium Octane 2.0

Το Octane 2.0 είναι ένα benchmark που υπολογίζει την απόδοση της μηχανής Javascript τρέχοντας ένα σύνολο από τεστ που αντιπροσωπεύουν διάφορα σενάρια χρήσης.

Mozilla Kraken 1.1

Το Kraken 1.1 μοιάζει με το Octane 2.0 με την έννοια ότι μετράει την απόδοση της μηχανής Javascript, παρόλα αυτά χρησιμοποιεί διαφορετικά τεστ.

Rendering

Cinebench R20

Το Cinebench R20 είναι η τελευταία έκδοση του δημοφιλέστερου μετροπρογράμματος rendering για επεξεργαστές και βασίζεται στον renderer του λογισμικού Cinema 4D της Maxon. Με το Cinebench R20 είναι δυνατή η αξιολόγηση της single-threaded απόδοσης όσο και της multi-threaded. 

POV-Ray

H ray tracing μηχανή persistence of vision είναι ένα επίσης γνωστό εργαλείο benchmarking για επεξεργαστές, και είναι δυνατόν να ρυθμιστεί για την αξιολόγηση της single-threaded ή multi-threaded απόδοσης ενός επεξεργαστή.

Corona 1.3

Το συγκεκριμένο benchmark βασίζεται στον φωτορεαλιστικό renderer που βρίσκεται στα Cinema 4D και 3ds Max και δεν υποστηρίζει GPU rendering, οπότε και ο επεξεργαστής παίζει καθοριστικό ρόλο στην απόδοση του συστήματος.

Handbrake 1.3.1

Το Handbrake είναι ένας multi-threaded video transcoder, τον οποίο χρησιμοποιήσαμε για να μετατρέψουμε ένα βίντεο ανάλυσης 4K σε 1080p30 (διαθέτει συγκεκριμένη προεπιλογή Apple 1080p30). Αν και ολιγόλεπτης διάρκειας βίντεο, η διαφορά είναι αρκετή ανάμεσα στους τελευταίας γενιάς επεξεργαστές της AMD και τους υπόλοιπους, οπότε και για έναν χρήστη που πραγματοποιεί συχνά τέτοιου είδους μετατροπές η εξοικονόμηση χρόνου σε μεγαλύτερης διάρκειας βίντεο θα είναι σημαντική.

Gaming

Για να αξιολογήσουμε την απόδοση του συστήματος στα παιχνίδια, χρησιμοποιήσαμε τo γνωστό benchmark 3D Mark (στις ρουτίνες Time Spy, Time Spy Extreme και Port Royal ) καθώς και τα παιχνίδια Chernobylite, F1 2018, Gears 5, Shadow of the Tomb Raider, Godfall, Cyberpunk 2077, Dirt 5 κ.ά. Στα παιχνίδια χρησιμοποιήσαμε ως επί το πλείστον τις αναλύσεις 1280 x 720 pixels, 1920 x 1080 pixels και 3840 x 2160 pixels χρησιμοποιώντας αντίστοιχα τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις Low, High ή Very High (Ultra ή Ultimate) στα ενσωματωμένα benchmark τους.

Chernobylite

F1 2018

Gears 5

Shadow of the Tomb Raider

Metro

Apex Legends

Cyberpunk 2077

Dirt 5

Κατανάλωση και θερμοκρασία

Χάρη στην αρχιτεκτονική Zen 4 και τις βελτιστοποιήσεις στην κατασκευαστική μέθοδο των 5nm, οι νέοι επεξεργαστές της AMD «εργάζονται» με σημαντικά χαμηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με το παρελθόν. Στο PCMark 10, κατά μέσο όρο, η κατανάλωση του συστήματος κυμάνθηκε κοντά στα 255W. Όταν ωστόσο ξεκινήσουν να εργαστούν όλοι οι πυρήνες ταυτόχρονα (100% CPU usage), όπως συμβαίνει για παράδειγμα στο Cinebench R20, τότε η κατανάλωση ανεβαίνει κατά περίπου 100W (λίγο πάνω από τα 350W συνολικά με την κάρτα γραφικών σε κατάσταση ηρεμίας) και οι θερμοκρασίες ξεπερνούν τους 82°C.

Overclocking

Όπως όλοι οι επεξεργαστές Ryzen, έτσι και οι νέοι Ryzen 5 7600X και Ryzen 9 7900X έχουν ξεκλείδωτο πολλαπλασιαστή (multiplier) και επομένως ο υπερχρονισμός δεν πρόκειται να σας προβληματίσει (υπό φυσιολογικές συνθήκες). Στη περίπτωση του Ryzen 5 7600X και χωρίς να ρισκάρουμε ιδιαίτερα, καταφέραμε να τον υπερχρονίσουμε σχετικά εύκολα στα 5,5GHz με τάση 1,22-1,23V περίπου. Η θερμοκρασία του δεν ξεπέρασε τους 73-74°C όταν τρέξαμε το Cinebench R20 (All-Cores) σε «loop».

Δυστυχώς, δεν καταφέραμε να υπερχρονίσουμε τον Ryzen 9 7900X σταθερά σε όλους τους πυρήνες. Ακόμα και όταν δοκιμάσαμε να τον υπερχρονίσουμε στα 5.2GHz με τάση περίπου 1,32V, οι θερμοκρασίες ξεπερνούσαν τους 100°C όταν τρέξαμε το Cinebench R20 (All-Cores) με το chip βεβαίως να κάνει «throttling». Ενδεχομένως με κάποιο καλύτερο δείγμα επεξεργαστή ή με καλύτερο σύστημα ψύξης να μπορούσαμε να πετύχουμε κάτι άλλο.

Συμπέρασμα

Οι νέοι επεξεργαστές της AMD πραγματικά αλλάζουν το παιχνίδι (game changers) και τα οφέλη στην απόδοση σε σύγκριση με την περασμένη γενιά είναι πραγματικά αξιοσημείωτα.

Στη δική μας περίπτωση, το σύστημα που βασίζεται στη νέα πλατφόρμα AM5 αναμφισβήτητα είχε πρόσθετο όφελος από τη διπλάσια ποσότητα μνήμης, ωστόσο είμαστε σίγουροι ότι τα πράγματα δεν θα ήταν και πολύ διαφορετικά, με την έννοια ότι η κυριαρχία και τα οφέλη της σειράς AMD Ryzen 7000 είναι μεγάλα και αδιαμφισβήτητα σε σύγκριση με την περασμένη γενιά επεξεργαστών, τόσο της AMD όσο και της Intel.

Από την άλλη, ενδεχομένως τα αποτελέσματα να ήταν λιγότερο «σφικτά» μεταξύ των επεξεργαστών στα παιχνίδια αν η κάρτα γραφικών μας ήταν σημαντικά ισχυρότερη.

Ο επεξεργαστής Ryzen 5 7600X αναμφισβήτητα αποτέλεσε έκπληξη με την απόδοση του, ειδικά στα παιχνίδια και είμαστε σίγουροι ότι δεν θα είναι λίγοι εκείνοι που θα τον προτιμήσουν για το επόμενο gaming PC τους -αν και ενδεχομένως το μοντέλο Ryzen 7 7700X να μοιάζει ελκυστικότερο από άποψη απόδοσης προς τιμή. Με εξαιρετικές δυνατότητες overclocking -και χωρίς ρίσκο- επίσης, παίρνεις έναν επεξεργαστή με έντονο το future-proof στοιχείο.

Ο κορυφαίος Ryzen 9 7900X από την άλλη είναι ένα all-around τερατάκι που είναι ιδανικός για όλες τις εργασίες, για multitasking, για rendering, για επεξεργασία βίντεο ή για παιχνίδια. Αναμφισβήτητα, είναι ένας από τους καλύτερους επεξεργαστές των ημερών μας. Βεβαίως, αναμένουμε και τα κορυφαία high-end μοντέλα Core 13ης γενιάς της Intel, οπότε η μάχη αναμένεται να ανάψει για τα καλά…