Νοσταλγία στο gaming: πότε θα περάσει η μόδα;

Franchises όπως τα Crash Bandicoot, Micro Machines, Shenmue, Beyond Good and Evil, Shadow of the Colossus, Metroid και WipEout, έχουν κατορθώσει να επανέλθουν στο προσκήνιο, για να μη μιλήσουμε για συλλογές και σειρές τύπου Sonic, Mario Kart ή Tekken που “όλο αλλάζουνε αλλά όλο τα ίδια μένουν”. Η Nintendo αποφάσισε να λανσάρει τις μίνι εκδοχές δύο εκ των ιστορικότερων συστημάτων της, τα NES & SNES Classic με την Atari να ακολουθεί με το Atari Box, τη Microsoft να “ανοίγει” το backward compatibility του Xbox One και στους τίτλους του αρχικού Xbox, τη Sony να γιορτάζει τα 20 χρόνια PlayStation με μία επετειακή έκδοση του PS4 και τη SEGA να αναβιώνει θρυλικά franchises της μέσω του προγράμματος SEGA Forever.

 

Όχι, δεν πρόκειται για κάτι καινούριο: η νοσταλγία για το παρελθόν ανέκαθεν πουλούσε. Η δε βιομηχανία του gaming φροντίζει εδώ και χρόνια να ανακυκλώνει σειρές και franchises έπειτα από μεγάλες παύσεις, ποντάροντας σε μεγάλο βαθμό στις αναμνήσεις μίας μερίδας του κοινού από παλαιότερες κυκλοφορίες τους –συχνά δε, οι καταναλωτές αυτοί είναι σε θέση να επηρεάσουν και να “παρασύρουν” κι άλλους που στερούνται των δικών τους παραστάσεων. Απλά τα τελευταία χρόνια, κάτι το crowd funding Kickstarter και κάτι η ενασχόληση των “μεγάλων” του χώρου μέσω βαρύγδουπων πρότζεκτ (βλ. κονσόλες κατά βάση), έχουν οδηγήσει στη γιγάντωση του φαινομένου.

 

 

Ας μιλήσουμε περί “nostalgia marketing”

 

Με αφορμή την επιστροφή του Nokia 3310, ο Τόμας Ρίκερ του Verge διετύπωσε μία εξαιρετική άποψη που συνοψίζεται στην εξής πρόταση: “Nostalgia’s the card companies play after innovation dies”. Η επίκληση στο συναίσθημα αποτελεί βασική αρχή του λεγόμενου “nostalgia marketing”, καθώς οι εταιρείες εκμεταλλεύονται αναμνήσεις περασμένων δεκαετιών –μην ξεχνάτε ότι ο άνθρωπος τείνει με τον καιρό να διαγράφει τα αρνητικά, κρατώντας στη μνήμη του κατά βάση τα θετικά, τα όμορφα. Κακά τα ψέματα, καθετί με το οποίο αλληλεπιδρούμε μας κάνει να νιώθουμε κάτι, ξυπνά μέσα μας συναισθήματα: αυτά είναι που οι εταιρείες πασχίζουν να επαναφέρουν μέσω του nostalgia marketing στην επιφάνεια, στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν στον καταναλωτή μία οικειότητα με ένα προϊόν ή υπηρεσία.

 

Στο σύγχρονο marketing, η νοσταλγία πουλάει. Οι εταιρείες πρέπει με κάθε μέσο να καταφέρουν να ξυπνήσουν στον καταναλωτή αναμνήσεις που θα τον κάνουν να χαμογελάσει. Γνωρίζουν ότι τότε, έχοντας κάμψει τις αντιστάσεις του, θα είναι η κατάλληλη στιγμή για να του περάσουν τα μηνύματα τους. Στην ουσία πρόκειται για μία στρατηγική που αποσκοπεί στο “impulse buying”, εκείνες δηλαδή τις “αγορές της στιγμής” που γίνονται χωρίς πολλή σκέψη, με τον καταναλωτή να έχει κυριευτεί από το συναίσθημα, τη λαχτάρα γι’ αυτό που έχει μπροστά του. Συνδυαστικά δε με τη νοσταλγία και σε αρκετές περιπτώσεις με την περιορισμένη διαθεσιμότητα, μπορεί να ξοδέψει με ιδιαίτερη ευκολία εντυπωσιακά ποσά –εδώ, εκτός gaming, επέστρεψαν οι Ghostbusters και το Baywatch…

 

 

Αχ αυτοί οι “πνευματικοί διάδοχοι”…

 

Πόσες φορές έχετε διαβάσει για έναν επερχόμενο τίτλο πως πρόκειται για τον “πνευματικό διάδοχο” ενός άλλου; Το Pillars of Eternity βάδισε στα χνάρια των τίτλων της Interplay, το Yooka-Laylee σε αυτά του Banjo-Kazooie και το Mighty No. 9 σε ‘κείνα του Mega Man. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει το αρχικό brand name, η “δουλειά” μπορεί να γίνει εξίσου αποτελεσματικά –το ζητούμενο, είπαμε, είναι να ξυπνήσουν συγκεκριμένες μνήμες στους καταναλωτές. Αφήστε που το gaming εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς, οπότε –απολύτως φυσιολογικά- πολλοί από τους τίτλους που μεσουρανούσαν σε προηγούμενες δεκαετίες, δεν έχουν θέση στην αγορά με τη σημερινή μορφή της. Μία επανακυκλοφορία τους θα μπορούσε να αποτελέσει τη χρυσή τομή: η εκάστοτε εταιρεία θα έχει με τη μικρότερη δυνατή επένδυση ένα προϊόν στα χέρια της και το κοινό θα ζήσει ξανά την εμπειρία που τόσο λαχταρούσε –αν η ανταπόκριση δε, είναι ικανοποιητική, μπορεί να οδηγήσει σε ένα νέο comeback, αυτή τη φορά αρκετά πιο “φρέσκο”.

 

Η… αγορά της νοσταλγίας βέβαια, όσο ενδιαφέρον κι αν παρουσιάζει, δεν μπορεί να αποτελέσει το λεγόμενο “core business” μίας εταιρείας. Δύναται να ανταποκριθεί περίφημα σε υποστηρικτικό ρόλο, ενισχύοντας τις πωλήσεις και φέρνοντας έξτρα χρήματα στα ταμεία, όμως δύσκολα μπορεί να διατηρήσει έναν πιο μόνιμο χαρακτήρα. Η περίπτωση του πρόσφατου WipEout Omega Collection, ας πούμε, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα: η Sony τα οργάνωσε όλα άψογα, φροντίζοντας ακόμα και για την κυκλοφορία του τίτλου σε συσκευασία που παρέπεμπε σε PS1. Ό,τι είχε να προσφέρει όμως το WipEout, το έδωσε. Εφ’ όσον δεν αναπτυχθεί κάποιο νέο επεισόδιο εξ αρχής, η σειρά θα “σβήσει” με τον καιρό μέχρι κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον να επανέλθει, ενδεχομένως με μία παρεμφερή (επανα)κυκλοφορία. “Αρπαχτή”, ναι, αλλά προσεγμένη αρπαχτή.

 

 

Τα “χρυσά” 90s

 

Τα τελευταία χρόνια, η δεκαετία του 90 –συμπαρασύροντας και εκείνη του 80- έχει την τιμητική της και όχι άδικα. Η πιτσιρικαρία εκείνων των ετών, σήμερα διανύει την τέταρτη δεκαετία της ζωής της, αποτελώντας εκείνους τους “30something” που έχουν πλέον ανεξαρτητοποιηθεί, δουλεύουν και άρα έχουν ένα σχετικά σταθερό εισόδημα, όμως σε κάθε ευκαιρία θυμούνται με νοσταλγία το παρελθόν –είμαστε εκείνοι που στα πάρτι λέμε ο ένας στον άλλο μεταξύ σοβαρού κι αστείου “μεγαλώσαμε φίλε”… Το κοινό αυτό είναι χρυσορυχείο για τις εταιρείες αφού σε αυτό ακριβώς στοχεύουν, φέρνοντας πίσω γνώριμες σειρές, αναβιώνοντας brand names και επαναφέροντας λογότυπα, χρώματα και σχέδια άρρηκτα συνδεδεμένα με αναμνήσεις.

 

Η μόδα της νοσταλγίας δεν πρόκειται να περάσει. Όπως σήμερα οι 30άρηδες αναπολούν τις εποχές των NES και SNES χρυσοπληρώνοντας τις “Classic” εκδόσεις τους, έτσι σε μερικά χρόνια οι μεταγενέστερες γενιές θα θυμούνται να μεγαλώνουν με το 3DS και το Wii. Όσο υπάρχουν νέες κυκλοφορίες και το gaming εξελίσσεται, τόσο η βιομηχανία θα ανακυκλώνει επιλεκτικά προϊόντα του παρελθόντος.

 

Σχεδόν νομοτελειακά κοινό να ακούσει τα μηνύματά της πάντα θα υπάρχει, οπότε το μόνο που έχει να κάνει εκείνη, είναι να βρει ένα όσο το δυνατόν πιο χαριτωμένο και “αυθεντικό” περιτύλιγμα. Η μόνη διαφορά έγκειται στην αντιμετώπιση, καθώς αυτό που κάποτε ξεκίνησε δειλά-δειλά μέσω του Kickstarter και συγκεκριμένων κοινοτήτων indies, πλέον έχει περάσει για τα καλά στα χέρια των μεγάλων εταιρειών και του mainstream κοινού. Δε βαριέστε, ας νοσταλγήσουμε παρέα!