Διαφορες στις διαλεκτους ανα τοπο.

[vagelis81]

Φιλοξενουμε εδω και καποιες ημερες μια συγγενη μου η οποια καταγεται απο καπου λιγο πιο έξω απο το Αγρινιο.Ακουγοντας την λοιπον να μιλαει μου ξαναρθε στο μυαλο ενα ερωτημα που με απασχολεί εδώ και αρκετα χρονια.Δε θα σταθω στις διαφορετικες λεξεις που εχω ακουσει να λεει και δε καταλαβαινω,θα σταθω στην προφορα ,στο τροπο δηλαδη που μιλαει.Θα προσπαθησω να γινω οσο πιο σαφης μπορω.Την ακουω να λεει:

"Σε ποναει το στομαχι σ;Να σου βρασω λιγο ρυζ;" Αντι για: Σε ποναει το στομαχι σου;Να σου βρασω λιγο ρυζι;

Αλλα παραδειγματα οταν θελει κατι και με φωναζει με το μικρο μου ονομα, ακουω να με λεει "Βαγγελιη"

αντι για Βαγγελη και αλλα τοσα παραδειγματα.

Πιστευω οτι τωρα ολοι καταλαβατε τι ακριβως εννοω και χωρις φυσικα καμια διαθεση να κοριδεψω θα ηθελα να ρωτησω το εξης:Απο που προερχονται αυτες οι διαφορες στη διαλεκτο σε καθε τοπο;Πως δημιουργηθηκαν;Εγω ξερω (και ξαναλεω δε μιλαω κοροιδευτικα) οτι στα σχολικα βιβλια γραφει "Βαγγελη" και οχι "Βαγγελιη".Πως προεκυψε και οι ανθρωποι που καταγονται απο διαφορους τοπους , αυτη τη λεξη που γραφεται με εναν συγκεκριμενο τροπο,με συγκεκριμενα γραμματα,να τη προφερουν σα να ειναι γραμμενη διαφορετικα;Γιατι δεν τη προφερουν οπως ειναι γραμμενη;Απο που ξεκινησε,αυτος ο τροπος ομιλιας σ αυτα τα μερη και πως καθιερωθηκε;

 

Ισως το μηνυμα να ειναι απορια 15χρονου αλλα πραγματικα δε ξερω την απαντηση.Ευχαριστω!

[FilipposMD]

Σκέψου ότι οι διάλεκτοι διαμορφώθηκαν σε εποχές που δεν υπήρχε τηλεόραση, που δεν υπήρχε ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα (και φυσικά οι περισσότεροι ήταν αμόρφωτοι έτσι κι αλλιώς) και γενικά οι πιο πολλοί άνθρωποι δεν έφευγαν από το χωριό τους σε όλη τους τη ζωή. Οπότε, σε κάθε τόπο, με το πέρασμα του χρόνου, είναι λογικό να διαμορφώνεται μια διαφορετική προφορά. Σε μέρη που έχει κρύο πχ, οι άνθρωποι έχουν την τάση να προφέρουν λιγότερα φωνήεντα, για να ανοίγουν λιγότερο το στόμα και να αποβάλλουν λιγότερη θερμότητα.

 

Τώρα, το ότι τα βιβλία γράφουν κάποια πράγματα όπως τα γράφουν και ότι μας φαίνεται αστείο το Βαγγέλιη είναι και θέμα συγκυριών. Αν η πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους ήταν η Θεσσαλονίκη από τον 19ο αιώνα και αν εκεί βρίσκονταν τα τηλεοπτικά κανάλια σήμερα, θα λέγαμε όλοι "να σε πω" και "χαλλλαρά". Αν ήταν το Ηράκλειο θα λέγαμε "ίντα κάνεις" κτλ.

[insomniaK]

μπράβο στην πρωτεύουσα για την τοποθεσία της.

[panos2171]

Την χειρότερη διάλεκτο πάντως την έχουν στη Θεσσαλία. Δεν καταλαβαίνεις γρι από το τι σου λένε. Και την πιο αστεία στην Πελοπόννησο με τα λji και τα νjι.

[Cossutius.]

Που να μιλήσεις με Κρητικό από βουνό ή αλλιώς με Κύπριο παππουλη απο χωριό

Απάντηση στο ερώτημα έδωσε πάντως ο Φιλιππος

[isay]

Και που να διαβάσεις greeklish.

«dn ida tp» (WTF?)

 

Την απάντηση όντως την έδωσε ο Φίλιππος.

[Swimmer21]

Που να ακουσεις γιαγια 90 χρονων να μιλαει κερκυρεικα

[UncleBens]

Μονο στην ελλάδα έχουμε τους νεοέλληνες να κατακρίνουν τις ντοπιολαλιές λες και είναι κάτι το κακό...

 

 

σε άλλες χώρες οι ντοπιολαλιές είναι το καμάρι του εκάστοτε ανθρώπου και μάλιστα ξέρετε ένας συμπατριώτης όταν καταλαβαίνει κάποιον από την χωρα του αλλα με διαφορετική τοπολαλιά και βρίσκει το μέρος από το οποιο κατάγεται ο άλλος αισθάνεται περηφάνια ότι ξέρει καλά την χωρα του ο πρώτος... και χαίρονται και οι δυο ο πρώτος γιατί το βρήκε και ο δεύτερος γιατι μιλάει όπως πρέπει στην καταγωγή του

 

εμείς εδώ (και δει στην αθηνα) το κοροϊδεύουν-"με" και το περιγελούμε... λες και εδώ μιλάνε πιο σωστά ελληνικά η πιο εύηχα... σε κάποιους φαίνονται φλώρικα να ξέρετε είναι καθαρά θέμα συνήθειας και γενικά υποκειμενικό

 

 

μια όμως που το ανέφερα το σωστό είναι δώς με κάτι πες με τι θες όχι δώσε μου πες μου... αυτό βγήκε εδώ στην αθηνα επειδή ο γερμανός στα αρθρα του το χρησιμοποιούσε πολύ... και άρα κάτι ήξερε παραπάνω και παπαγάλιζαν και οι άλλοι...

 

 

με την κατάρρευση της δοτικής δημιουργήθηκε αυτό το θέμα.. παλιότερα λέγανε δώς μοι πε μοι... η γενική όμως δεν έχει σχέση με την δοτική η πτώση που συγγενεύει περισσότερο είναι η αιτιατική

 

και οι αθηναίοι ακόμη λένε πάρε με τηλέφωνο (εκεί είναι εξαίρεση που δεν βάζουν το μου... περίεργο ε? μήπως όχι τόσο περίεργο? )

[MiDi_MiLiZ]

Την χειρότερη διάλεκτο πάντως την έχουν στη Θεσσαλία.

Eιναι που δεν δοκιμασες Ηπειρο.

 

Που να μιλήσεις με Κρητικό από βουνό ή αλλιώς με Κύπριο παππουλη απο χωριό

Μπα και με Κυπριο 20ρη απο πολη να μιλησεις, παλι γρι δε θα καταλαβεις παρα μονο αν μιλησει τυπικα ελληνικα επιτηδες επειδη συνομιλει με Ελληνα. Αλλα αν πεσεις σε συζητηση Κυπριων, οπουδηποτε και οποιασδηποτε ηλικιας, αν καταλαβεις γρι το ξανασυζηταμε

 

Τωρα σχετικα με το τοπικ υπαρχουν διαφορες εκδοχες για τις διαλεκτους. Πχ για τους Θεσσαλους που κοβουν τις λεξεις στην μεση, μια εκδοχη ειναι οτι λογω του κρυου που επικρατει εκει, οταν μιλουσαν προσπαθουσαν να ειναι οσο το δυνατον πιο συντομοι. Φυσικα αυτο δεν επιβεβαιωνεται, οποτε ας παραμεινουμε στην γενικοτερη εκδοχη του Φιλιπου.

 

Μονο στην ελλάδα έχουμε τους νεοέλληνες να κατακρίνουν τις ντοπιολαλιές λες και είναι κάτι το κακό...

Δεν νομιζω οτι κατακρινουν πολλοι τις ντοπιολαλιες. Σιγουρα, προσωπικα εγω (και εχω ζησει σε αρκετα μερη με χαρακτηριστικες ντοπιολαλιες) κατακρινω αυτους που επιμενουν να μιλουν την ντοπιολαλια σε εναν που δεν τους καταλαβαινει και το ξερουν. Και ενω μπορουν να μιλησουν πεντακαθαρα προτιμουν την ντοπιολαλια ακομα και οταν προσπαθει να συνενοηθει Αθηναιος τουριστας μαζι τους που εχει χασει το δρομο.

 

Απο κει και περα τα περι "κατακρισης" ειναι να χαμε να λεγαμε. Οποιος (πχ Αθηναιος) παει να ζησει Ηπειρο και δεν θα κατακρινει τα Ηπειρωτικα, και θα τα μαθει και μη σου πω οτι θα αρχισει να τα μιλαει σιγα σιγα.

[Timonkaipumpa]

Σκέψου ότι οι διάλεκτοι διαμορφώθηκαν σε εποχές που δεν υπήρχε τηλεόραση, που δεν υπήρχε ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα (και φυσικά οι περισσότεροι ήταν αμόρφωτοι έτσι κι αλλιώς) και γενικά οι πιο πολλοί άνθρωποι δεν έφευγαν από το χωριό τους σε όλη τους τη ζωή. Οπότε, σε κάθε τόπο, με το πέρασμα του χρόνου, είναι λογικό να διαμορφώνεται μια διαφορετική προφορά. Σε μέρη που έχει κρύο πχ, οι άνθρωποι έχουν την τάση να προφέρουν λιγότερα φωνήεντα, για να ανοίγουν λιγότερο το στόμα και να αποβάλλουν λιγότερη θερμότητα.

 

Τώρα, το ότι τα βιβλία γράφουν κάποια πράγματα όπως τα γράφουν και ότι μας φαίνεται αστείο το Βαγγέλιη είναι και θέμα συγκυριών. Αν η πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους ήταν η Θεσσαλονίκη από τον 19ο αιώνα και αν εκεί βρίσκονταν τα τηλεοπτικά κανάλια σήμερα, θα λέγαμε όλοι "να σε πω" και "χαλλλαρά". Αν ήταν το Ηράκλειο θα λέγαμε "ίντα κάνεις" κτλ.

 

Πέρα από το θέμα κρύου και ζέστης, το οποίο θαρρώ ότι ισχύει γενικά για μία γλώσσα (π.χ. Ρώσικα Vs Αιγυπτιακά), οι "ντοπιολαλιές" διαμορφώνονται από τις συνήθειες και την μορφολογία του εδάφους της εκάστοτε περιοχής.

 

Π.χ., πώς θα ακουστεί καλύτερα να φωνάζεις σε κάποιον στην απέναντι πλαγιά; "Ρε συ" ή "Μπρε συ";

 

Ακόμα, πολλές ντοπιολαλιές έχουν επηρεαστεί από τις διαλέκτους που είχαν όσοι μένανε εκεί. Γιατί μπορεί να κάνουν εντύπωση μόνο τα "λιι" και "νιι" και τα "ίντα" αλλά υπάρχει ο "κούτλας" (Στερεά Ελλάδα) και η "σκουλούπα" (Κρήτη) ή το "σάισμα" (Πελοπόννησος) ή ακόμα, και πιο τρανταχτό, η "πομοντόρα" (Κεφαλονιά).

 

Οπότε ο γενικός κανόνας του κλίματος ναι μεν ισχύει αλλά δεν διαμορφώνει σε τόσο μεγάλο βαθμό την διαφορετικότητα των ντοπιολαλιών σε μία χώρα όπως η Ελλάδα.

[nemesiskp]

 

Δεν θα ελεγα οτι η Ηπειρος εχει καποια ιδαιτερη "ξεχωριστη" διαλεκτο.Ισα ισα θα ελεγα οτι σε σχεση με τις υπολοιπες περιοχες της Ελλαδας εχουν πιο "καθαρα" ελληνικα. Αιτωλοακαρνανια για παραδειγμα που εχω συγγενεις,αμα δεν θελουν να καταλαβεις τι λενε απλα δεν καταλαβαινεις.Ηπειρο επειδη ειναι η καταγωγη του πατερα μου απο εκει και περναμε μεγαλο χρονο απο τις διακοπες μας σε πολλες περιοχες της,ποτε δεν ειχα καποιο ιδιαιτερο προβλημα με την ομιλια τους.Ενταξει παντα υπαρχει η διαφορα σε σχεση με την αθηνα,αλλα παντα καταλαβαινα ανετα τι ελεγαν χωρις προσπαθεια.Για ποια περιοχη της Ηπειρου μιλας;

[MiDi_MiLiZ]

Δεν θα ελεγα οτι η Ηπειρος εχει καποια ιδαιτερη "ξεχωριστη" διαλεκτο.Ισα ισα θα ελεγα οτι σε σχεση με τις υπολοιπες περιοχες της Ελλαδας εχουν πιο "καθαρα" ελληνικα. Αιτωλοακαρνανια για παραδειγμα που εχω συγγενεις,αμα δεν θελουν να καταλαβεις τι λενε απλα δεν καταλαβαινεις.Ηπειρο επειδη ειναι η καταγωγη του πατερα μου απο εκει και περναμε μεγαλο χρονο απο τις διακοπες μας σε πολλες περιοχες της,ποτε δεν ειχα καποιο ιδιαιτερο προβλημα με την ομιλια τους.Ενταξει παντα υπαρχει η διαφορα σε σχεση με την αθηνα,αλλα παντα καταλαβαινα ανετα τι ελεγαν χωρις προσπαθεια.Για ποια περιοχη της Ηπειρου μιλας;

Εγω παλι τους Θεσσαλους πολυ ευκολα τους καταλαβαινα απτην πρωτη στιγμη, σε αντιθεση με κατι Ηπειρωτες (απο Αρτα) συγγενεις που εχω που τους χανω που και που οταν μιλανε.

[nemesiskp]

Εχω καρδιτσιωτη ξαδελφο και οταν ειχα παει να μεινω εκει,οταν βγαιναμε εξω και μιλαγε με τους ντοπιους δυσκολα του ακολουθουσα.Καταλαβαινα πανω κατω τι λεγανε αλλα οχι τα παντα.Ηπειρωτες παλι οπως ξαναειπα,δεν ειχα κανενα προβλημα ενω Αιτωλοακαρνανια δεν καταλαβαινα τιποτα απολυτως.

 

Βεβαια υπαρχουν και οι περιπτωσεις να χρησημοποιουν λεξεις που να μην ξερει καποιος,οποτε εκει μπορει να χασεις λιγο το νοημα.

 

Πχ σε εμας λενε: λιασσα(δεν ξερω γραφεται) που σημανει πορτα.Δηλαδη πχ "κλεισε την λιασσα" και εγω ειχα μεινει εεε;;;

 

Η αλλο: κογκέλα που σημαινει στροφη.

[MiDi_MiLiZ]

Εχω καρδιτσιωτη ξαδελφο και οταν ειχα παει να μεινω εκει,οταν βγαιναμε εξω και μιλαγε με τους ντοπιους δυσκολα του ακολουθουσα.Καταλαβαινα πανω κατω τι λεγανε αλλα οχι τα παντα.Ηπειρωτες παλι οπως ξαναειπα,δεν ειχα κανενα προβλημα ενω Αιτωλοακαρνανια δεν καταλαβαινα τιποτα απολυτως.

 

Βεβαια υπαρχουν και οι περιπτωσεις να χρησημοποιουν λεξεις που να μην ξερει καποιος,οποτε εκει μπορει να χασεις λιγο το νοημα.

 

Πχ σε εμας λενε: λιασσα(δεν ξερω γραφεται) που σημανει πορτα.Δηλαδη πχ "κλεισε την λιασσα" και εγω ειχα μεινει εεε;;;

 

Η αλλο: κογκέλα που σημαινει στροφη.

Καλα περι δικων τους λεξεων μη το ψαχνεις πονεμενη ιστορια.

Μάστα:

Στην Πελοπονησο που εζησα πολλοι το χρησιμοποιουσαν για να πουν μαλιστα (ισως το ακουγες και ως μάιστα).

Στην Θεσσαλια που εζησα το χρησιμοποιουσαν για να πουν "μαζεψε τα".

Και στην Κυπρο που ζω το χρησιμοποιουν εννοωντας την μαρκα αυτοκινητων mazda...

[nemesiskp]

Χαχαχα φαση εχουν ομως αυτα.

 

Το αλλο που μου αρεσει πολυ στην επαρχια,ασχετως διαλεκτου ειναι η κατηγοριοποιηση των παιδιων τους.Παντου λενε εχω ενα παιδι(αγορι) και μια κορη.Λες και η κορη δεν ειναι παιδι........