45
Αν και σήμερα -κυρίως χάρη στην AMD- έχουμε περισσότερους πυρήνες και ισχυρότερους επεξεργαστές από ποτέ στους υπολογιστές μας, εντούτοις δεν είναι λίγοι οι χρήστες που ενδιαφέρονται κατά πρώτο λόγο για την αποδοτικότητα και τον… μικρό όγκο. Κάποιοι επίσης θέλουν να αποκτήσουν έναν μικρό υπολογιστή που θα τοποθετηθεί σε διακριτική θέση κοντά στη τηλεόραση ή πίσω από το μόνιτορ στο γραφείο για να μην πιάνει χώρο.
Με το ακρωνύμιο SFF αναφερόμαστε σε μικρούς υπολογιστές διάφορων σχημάτων που σχεδιάστηκαν για να έχουν μικρότερο αποτύπωμα και να καταλαμβάνουν σημαντικά μικρότερο όγκο από τους παραδοσιακούς υπολογιστές που ακολουθούν το πρότυπο «ATX». Τέτοιοι, μικρού όγκου υπολογιστές, είναι διαθέσιμοι στην αγορά εδώ και αρκετά χρόνια και έχουν διάφορες διαστάσεις και σχήματα. Το ακρωνύμιο SFF αρχικά σήμαινε «Shuttle Form Factor» (από την γνωστή εταιρεία κατασκευής υπολογιστών και περιφερειακών Shuttle) και περιέγραφε μικρού μεγέθους υπολογιστές σε σχήμα κύβου ή ορθογώνιου παραλληλόγραμμου. Αργότερα, το ακρωνύμιο SFF εξελίχθηκε για να περιγράφει και άλλους παρόμοιους υπολογιστές από εταιρείες όπως οι First International Computer, EliteGroup και AOpen και το «Shuttle» αντικαταστάθηκε από το «Small» (Small Form Factor).
Όποιος χρήστης ενδιαφερόταν να αποκτήσει ένα τέτοιου είδους υπολογιστή, μπορούσε να αποκτήσει ένα «κύβο» όπως ήταν το σχήμα των SFF υπολογιστών της Shuttle από την σειρά XPC όπως το SP35 Pro (με mini-ITX mainboard) ή μπορούσε να αποκτήσει το stackable σύστημα της AOpen, S120. Επίσης μπορούσε να αποκτήσει ένα Nettop (η «desktop έκδοση» του netbook που είχε γίνει μόδα πριν από μία δεκαετία περίπου) από τις εταιρείες EliteGroup ή AOpen αλλά και από τις HP και Dell.
Μαζί με τους παραπάνω τύπους πωλούνταν επίσης και οι υπολογιστές HTPC (Home Theatre) που τοποθετούνταν κατά κύριο λόγο κοντά στην τηλεόραση –λειτουργώντας ως media players ή παιχνιδομηχανές – και έμοιαζαν με οικιακές συσκευές όπως με ενισχυτές κ.ά. Αργότερα εμφανίστηκαν και ακόμα μικρότεροι τύποι, όπως οι computer-on-module και USFF (Ultra-Small Form Factor) ενώ η Intel, περιγράφει τους δικούς της μικρούς υπολογιστές NUC (Next-Unit of Computing) ως UCFF (Ultra-Compact Form Factor).
Οι περισσότεροι υπολογιστές τύπου SFF δεν διαθέτουν το σύνολο του hardware για να είναι λειτουργικοί «out-of-the-box», καθώς τις περισσότερες φορές πωλούνται ως συστήματα «barebone». Έτσι, ενώ διαθέτουν βασικά στοιχεία όπως το τροφοδοτικό ή το mainboard και οι θύρες, ο χρήστης πρέπει από μόνος του να αγοράσει ξεχωριστά –και να τα εγκαταστήσει- τον επεξεργαστή, τα αρθρώματα μνήμης, τον σκληρό δίσκο ή το optical drive. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως σε ορισμένα μοντέλα NUC της Intel (Next Unit of Computing) ο επεξεργαστής είναι προεγκατεστημένος και «soldered» στο mainboard.
Το ASRock DeskMini A300 είναι ένα barebone, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση για έναν αρκετά ισχυρό υπολογιστή γραφείου/ γενικής χρήσης. Μπορεί να υποστηρίξει επεξεργαστές έως και τον Ryzen 3400G ή 3400GE, μνήμη έως και 32GB τύπου DDR4-2933 καθώς και έως τέσσερις σκληρούς δίσκους (με παραχωρήσεις), δύο τύπου M.2 και δύο SATA 6Gbps. Επίσης υποστηρίζει μέχρι και τρεις οθόνες.
Χαρακτηριστικά
Το DeskMini A300 της ASRock που έχει διαστάσεις 155 x 155 x 80mm ενσωματώνει ένα μικρού μεγέθους mainboard τύπου Mini-STX (5.8" x 5.4") που διαθέτει το socket AM4 και είναι συμβατό με CPUs ή APUs τύπου Athlon, Ryzen ή A-series, ακόμα και αρχιτεκτονικής 3ης γενιάς Zen.
Πιο συγκεκριμένα, υποστηρίζει όλους τους επεξεργαστές/ μονάδες επιταχυνόμενης επεξεργασίας τύπου Picasso, Raven Ridge και Bristol Ridge με υποστηριζόμενο TDP που δεν ξεπερνά τα 65W. Αξίζει να σημειωθεί, ότι είναι δυνατή η εγκατάσταση ψυκτρών συγκεκριμένου μεγέθους και με ύψος που δεν ξεπερνάει τα 46 χιλιοστά – αυτό σημαίνει ότι μία ψύκτρα τύπου Wraith δεν είναι συμβατή.
Με τους νέους επεξεργαστές της AMD να ενσωματώνουν ουσιαστικά το κεντρικό chipset και όλους τους απαραίτητους ελεγκτές στο die, η συγκεκριμένη υλοποίηση της ASRock εκμεταλλεύεται μία chipset-less έκδοση της πλατφόρμας της AMD, την A300. Τα πάντα, είτε πρόκειται για τα PCIe lanes, τη μνήμη (RAM) ή τις υποδοχές SATA, είναι ελεγχόμενα και διαχειριζόμενα από τον ίδιο τον επεξεργαστή. Όπως είναι λοιπόν κατανοητό, υπάρχουν περιορισμοί, και η συγκεκριμένη υλοποίηση δεν υποστηρίζει υπερχρονισμό, περιορίζεται σε λίγες υποδοχές SATA και σε λιγότερες υποδοχές PCIe ή USB 3.0 κ.λπ. Υποστηρίζεται RAID 0/1/10 στην περίπτωση του ελεγκτή SATA ενώ από το mainboard δεν απουσιάζει και ένας ελεγκτής Ethernet, ο Realtek RTL8111H PCIe.
Το DeskMini A300W Barebone υποστηρίζει δύο αρθρώματα μνήμης SO-DIMM τύπου DDR4 (έως και 64GB non-ECC). Στην περίπτωση της εγκατάστασης Ryzen APU (μονάδα επιταχυνόμενης επεξεργασίας) υποστηρίζεται μνήμη έως και 2933MHz ενώ στην περίπτωση της εγκατάστασης A-series APU υποστηρίζεται μνήμη συχνότητας λειτουργίας έως και 2400MHz. Στο δικό μας σύστημα εγκαταστήσαμε δύο αρθρώματα SO-SIMM τύπου DDR4-2400.
Το mainboard προσφέρει τρεις εξόδους εικόνας, μίας HDMI (4K στα 60Hz), μίας DisplayPort (4Κ στα 60Hz) και μίας παραδοσιακή D-Sub για τη σύνδεση με παλαιότερου τύπου οθόνη.
Επίσης ενσωματώνει τον codec ALC233 της RealTek και το σύστημα προσφέρει μία υποδοχή 3.5mm για ακουστικά καθώς και μία υποδοχή για μικρόφωνο (και οι δύο βρίσκονται στην πρόσοψη). Υπάρχει πάντως και ένα 4-pin Audio header (για την χρήση του προαιρετικού καλωδίου Audio που προσφέρει η εταιρεία) και ένα USB 2.0 header (επίσης για ένα προαιρετικό καλώδιο με δύο θύρες που προσφέρει η εταιρεία).
Εντύπωση προκαλεί η σχετικά μεγάλη αλουμινένια ψύκτρα για τη περιοχή με τα MOSFET στο mainboard που βοηθάει στην αποτελεσματική απαγωγή της θερμότητας.
Λίγα λόγια για τον επεξεργαστή
Ο AMD Athlon 3000G που ήρθε σε «πακέτο» με το DeskMini A300 της ASRock είναι ένας από τους πλέον οικονομικούς επεξεργαστές της εταιρείας. Δεν πρόκειται πάντως για έναν επεξεργαστή Zen 2, και θα λέγαμε ότι μοιάζει περισσότερο με «refresh» του Athlon 240GE.
Ο Athlon 3000G έχει δύο πυρήνες με ενεργοποιημένη την τεχνολογία SMT (Simultaneous MultiThreading) για τέσσερα ενεργά threads και έχει βασική συχνότητα λειτουργίας 3,5GHz (base) ενώ ενσωματώνει 5MB cache και επεξεργαστή γραφικών Vega 3 που λειτουργεί στα 1,1GHz.
Ο επεξεργαστής είναι επίσης «ξεκλείδωτος» και αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης μπορεί να «πειραματιστεί» και να πειράξει την συχνότητα λειτουργίας του κεντρικού επεξεργαστή, της ενσωματωμένης GPU ή της μνήμης.
Δυστυχώς, η συγκεκριμένη πλατφόρμα δεν υποστηρίζει overclocking, και επομένως δεν είχαμε την δυνατότητα να εξερευνήσουμε τις δυνατότητες του δείγματος του επεξεργαστή που είχαμε στα χέρια μας.
Συναρμολόγηση/ εγκατάσταση
Η συναρμολόγηση και εγκατάσταση των υποσυστημάτων είναι ιδιαίτερα απλή υπόθεση. Το σύνολο που είχαμε στα χέρια μας ήταν σχετικά πλούσιο, και στη συσκευασία υπήρχε μία ψύκτρα για τον επεξεργαστή (προαιρετικό) και ένα M.2 WiFi kit (επίσης προαιρετικό) με δύο κεραίες που βασίζεται στο module της Intel, AC-3168 M.2 WiFi.
Παρόλα αυτά, όσοι από εσάς θελήσετε να αποκτήσετε το συγκεκριμένο barebone καλό θα ήταν να προμηθευτείτε το προαιρετικό καλώδιο USB 2.0 που προσφέρει δύο επιπλέον υποδοχές USB 2.0 στα πλάγια του υπολογιστή και το προαιρετικό καλώδιο για την ήχο (Rear Audio Cable) που βγάζει κατάλληλη 3.5mm υποδοχή στο πίσω μέρος για την εγκατάσταση ηχείων 2.1 κ.ά.
Η εταιρεία επίσης προσφέρει προαιρετικά και μία βάση τοποθέτησης VESA, για την στήριξη του υπολογιστή σε οποιονδήποτε συμβατό βραχίονα ή στο πίσω μέρος κάποιας συμβατής οθόνης.
Αρχικά, τοποθετήσαμε τον επεξεργαστή στο socket AM4 και στη συνέχεια προχωρήσαμε στην εγκατάσταση της ψύκτρας, που εφοδιαζόταν με thermal pad.
Στη συνέχεια, τοποθετήσαμε τα δύο αρθρώματα μνήμης στις υποδοχές SO-DIMM (2 x 4GB), την κάρτα WiFi της Intel στην υποδοχή M.2 WiFi (παιδευτήκαμε μόνο στο σημείο με την εφαρμογή των ακροδεκτών των καλωδίων στην κάρτα για τις δύο κεραίες) και ακριβώς από πάνω της, και στην κατάλληλη υποδοχή M.2 (Ultra M.2), τοποθετήσαμε το συμβατό solid state drive της Western Digital.
Από την άλλη πλευρά του mainboard υπάρχουν δύο θέσεις για σκληρούς δίσκους ή solid state drives 2,5-ιντσών (υπάρχουν δύο SATA headers για την τοποθέτηση των δύο ειδικών καλωδίων) καθώς και μία δεύτερη M.2 υποδοχή για solid state drive (θα χρειαστεί να ξεβιδώσετε το mainboard από το μεταλλικό tray).
BIOS
Οι δυνατότητες/ επιλογές στο BIOS ήταν περιορισμένες δεδομένου του τύπου του υπολογιστή. Παρόλα αυτά –με εξαίρεση τις δυνατότητες υπερχρονισμού- δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα που μας έλειψαν.
Επιδόσεις
Αναμφισβήτητα το hardware που εγκαταστήσαμε στον υπολογιστή δεν είναι και το πλέον… ισορροπημένο, με την έννοια ότι ο επεξεργαστής και η μνήμη μπορεί να ταιριάζουν, ωστόσο το solid state drive είναι μάλλον ανώτερου επιπέδου και «overkill». Αν και με εξυπηρέτησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στη δοκιμή μας, πιστεύουμε ότι η αγορά ενός οικονομικότερου drive (ακόμα και τύπου SATA) είναι εξυπνότερη και πιο ταιριαστή επιλογή.
Όπως μπορείτε να δείτε, ο μικρός υπολογιστής DeskMini A300 με την βοήθεια του Athlon 3000G της AMD τα καταφέρνει αρκετά καλά στο σύνολο των benchmarks και των εφαρμογών. Αν και η σύγκριση με τους επεξεργαστές Ryzen που έχουν τον διπλάσιο αριθμό πυρήνων (που συνδυάζονταν μάλιστα με GeForce RTX 2070 Super) είναι άδικη, τουλάχιστον μας δίνουν μία εικόνα για το «επίπεδο ισχύος» του συγκεκριμένου συστήματος, και για να πούμε την αλήθεια, λαμβάνοντας υπόψη που απευθύνεται ο συγκεκριμένος υπολογιστής και για ποιες εργασίες προορίζεται, μείναμε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι.
- Motherboard: ASRock A300M-STX
- Μνήμη: 2 x 4GB DDR4-2400 SODIMM Crucial CT4G4SFSB24A C5FF
- Επεξεργαστής: AMD Athlon 3000G
- Κάρτα γραφικών: Radeon Vega 3 Graphics
- SSD: WD Black SN750 NVMe SSD 500GB
- Λογισμικό: Windows 10 Pro 64-bit
Συνθετικά benchmarks
SPECWorkstation 3.0.4
Το SPECWorkstation 3.0.4 είναι μία ολοκληρωμένη σουίτα benchmark και χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση διάφορων παραμέτρων της απόδοσης ενός υπολογιστή όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με επαγγελματικές εφαρμογές. Το τεστ συνθέτει μία πλήρη γκάμα από εφαρμογές που διακρίνονται σε έξι διαφορετικές κατηγορίες, σενάρια χρήσης, τις Media and Entertainment, Product Development, Life Sciences, Financial Services, Energy και General Operations.
PCMark 10
Το γνωστό συνθετικό benchmark PCMark 10 παρέχει μία ολοκληρωμένη εικόνα για την απόδοση ενός συστήματος και χρησιμοποιεί ένα σύνολο από ρουτίνες και διεργασίες που πραγματοποιούνται σε ένα σύγχρονο περιβάλλον χρήσης. Οι ρουτίνες ποικίλουν, από την εκκίνηση των εφαρμογών (app start-up), την πλοήγηση στο Internet (web browsing) ή το video conferencing μέχρι την επεξεργασία βίντεο (video editing) και εικόνας (image editing), το rendering ή και το visualization.
Super Pi mod1.5 XS
Το Super Pi είναι ένα από τα δημοφιλέστερα benchmarks για επεξεργαστές και χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια σε διάφορους διαγωνισμούς υπερχρονισμού. Είναι ένα single-threaded benchmark που υπολογίζει το π (pi) έως ένα συγκεκριμένο αριθμό δεκαδικών ψηφίων και αποκαλύπτει τον χρόνο που απαιτείται για να ολοκληρωθεί ο υπολογισμός για να τελειώσει τον υπολογισμό. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, υπολογίζεται το πρώτο εκατομμύριο των δεκαδικών ψηφίων και στην δεύτερη περίπτωση τριάντα δύο εκατομμύρια δεκαδικά ψηφία του π (pi). Η εφαρμογή χρησιμοποιεί τον αλγόριθμο Gauss-Legendre.
Συμπίεση
WinRAR
Χρησιμοποιήσαμε τη δημοφιλή εφαρμογή συμπίεσης WinRAR για να συμπιέσουμε ένα φάκελο μεγέθους 2.5GB με εκατοντάδες αρχεία, από τραγούδια MP3 και διάφορους τύπους εικόνων (.jpeg, .png κ.α) μέχρι αρχεία .doc και .txt.
Web Browsing
Chromium Octane 2.0
Το Octane 2.0 είναι ένα benchmark που υπολογίζει την απόδοση της μηχανής Javascript τρέχοντας ένα σύνολο από τεστ που αντιπροσωπεύουν διάφορα σενάρια χρήσης.
Mozilla Kraken 1.1
Το Kraken 1.1 μοιάζει με το Octane 2.0 με την έννοια ότι μετράει την απόδοση της μηχανής Javascript, παρόλα αυτά χρησιμοποιεί διαφορετικά τεστ.
Rendering
Cinebench R20
Το Cinebench R20 είναι η τελευταία έκδοση του δημοφιλέστερου μετροπρογράμματος rendering για επεξεργαστές και βασίζεται στον renderer του λογισμικού Cinema 4D της Maxon. Με το Cinebench R20 είναι δυνατή η αξιολόγηση της single-threaded απόδοσης όσο και της multi-threaded.
POV-Ray
H ray tracing μηχανή persistence of vision είναι ένα επίσης γνωστό εργαλείο benchmarking για επεξεργαστές, και είναι δυνατόν να ρυθμιστεί για την αξιολόγηση της single-threaded ή multi-threaded απόδοσης ενός επεξεργαστή.
Corona 1.3
Το συγκεκριμένο benchmark βασίζεται στον φωτορεαλιστικό renderer που βρίσκεται στα Cinema 4D και 3ds Max και δεν υποστηρίζει GPU rendering, οπότε και ο επεξεργαστής παίζει καθοριστικό ρόλο στην απόδοση του συστήματος.
Video Encoding
Handbrake 1.3.1
Το Handbrake είναι ένας multi-threaded video transcoder, τον οποίο χρησιμοποιήσαμε για να μετατρέψουμε ένα βίντεο ανάλυσης 4K σε 1080p30 (διαθέτει συγκεκριμένη προεπιλογή Apple 1080p30). Αν και ολιγόλεπτης διάρκειας βίντεο, η διαφορά είναι αρκετή ανάμεσα στους δύο επεξεργαστές, οπότε και για έναν χρήστη που πραγματοποιεί συχνά τέτοιου είδους μετατροπές η εξοικονόμηση χρόνου σε μεγαλύτερης διάρκειας βίντεο θα είναι σημαντική.
Gaming
Για να αξιολογήσουμε την απόδοση του συστήματος στα παιχνίδια, χρησιμοποιήσαμε τo γνωστό benchmark 3D Mark (Time Spy) καθώς και τα παιχνίδια Chernobylite, Shadow of the Tomb Raider και Final Fantasy XIV (Shadowbringers benchmark). Στα παιχνίδια χρησιμοποιήσαμε τις αναλύσεις 1280 x 720 pixels, 1920 x 1080 pixels και 3840 x 2160 pixels χρησιμοποιώντας τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις Low, High ή Very High (Ultra) στα ενσωματωμένα benchmark τους.
3DMark
Chernobylite
Final Fantasy XIV: Shadowbringers
Shadow of the Tomb Raider
Θερμοκρασία και κατανάλωση
Συμπέρασμα
Το κόστος του DeskMini A300 της ASRock είναι περίπου €160 και με περίπου άλλα τόσα χρήματα, μπορείτε να έχετε στη διάθεση σας ένα σύγχρονο, γρήγορο και με αρκετές δυνατότητες υπολογιστή για το γραφείο (στον χώρο εργασίας ή στο σπίτι) ή για το σαλόνι. Το ζευγάρι αρθρωμάτων μνήμης SO-DIMM μας στοίχισε περίπου €50 ενώ το solid state drive –που είναι ακριβό και δεν είναι ιδανικό για τη συγκεκριμένη κατασκευή- στοιχίζει περίπου €110. Η τιμή του επεξεργαστή AMD Athlon 3000G είναι €69. Το κόστος του υπολογιστή συνολικά λοιπόν μπορεί να φτάσει κοντά στα €390 (ωστόσο με το ιδανικό solid state drive, το κόστος μπορεί να πέσει στα €350).
Το DeskMini A300 της ASRock είναι μία εξαιρετική λύση για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν έναν σύγχρονο, χαμηλής κατανάλωσης υπολογιστή που είναι ιδανικός για web browsing, αναπαραγωγή περιεχομένου και multimedia εφαρμογές ενώ αποτελεί και μία εξαιρετική επιλογή set top box (υποστηρίζεται digital audio μέσω HDMI 2.0).
-
3
