Κυκλοφορίες παιχνιδιών: λύνοντας τα “μυστήρια” του Σεπτεμβρίου και της Παρασκευής

Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο πρόγραμμα κυκλοφοριών του τρέχοντος μήνα, ο αριθμός των λεγόμενων ΑΑΑ τίτλων που πρόκειται να κάνουν την εμφάνισή τους θα τον αφήσει άναυδο –η ίδια κατάσταση επικρατεί και το προσεχές δίμηνο.

 

Οι εταιρείες ανέκαθεν προτιμούσαν το φθινόπωρο για να λανσάρουν τα καινούρια τους παιχνίδια. Γιατί όμως;

 

Χριστούγεννα σε πόσες και σήμερα…;

 

Οι λόγοι για τους οποίους η εν λόγω περίοδος διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε ολόκληρη τη χρονιά, είναι καθαρά εμπορικοί και σε ένα μεγάλο ποσοστό, ναι, καλά μαντέψατε, έχουν να κάνουν με την περίοδο των Χριστουγέννων. Οι εταιρείες θέλουν τα παιχνίδια τους να εμφανιστούν στην αγορά, να ακουστούν όσο περισσότερο γίνεται στα media και να δημιουργήσουν ένα “buzz”, ικανό να τα συντροφέψει μέχρι τα Χριστούγεννα. Με τον τρόπο αυτό “πιάνονται” και τα δύο μεγάλα κοινά, εκείνο των “early adopters” και αυτό των “δώρων”. Το πρώτο θέλει να παίξει τα αγαπημένα του παιχνίδια από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας τους, το δεύτερο κοιτά περισσότερο να τα δωρίσει εν όψει εορτών σε φιλικά/συγγενικά πρόσωπα ή… τους ίδιους. Το πρώτο παίρνει την ταχύτητα/αμεσότητα, το δεύτερο μία ενδεχομένως πιο προσιτή τιμή, αφού στο εξωτερικό μετά τους πρώτους μήνες κυκλοφορίες, οι τιμές των παιχνιδιών παίρνουν την κατιούσα.

 

 

Τα Χριστούγεννα όμως δεν είναι ο μόνος λόγος για το “κομφούζιο” που παρατηρείται το φθινόπωρο. Ας μην ξεχνάμε πως στις ΗΠΑ –και εσχάτως στην Ευρώπη- υπάρχει και η “Μαύρη Παρασκευή” (aka “Black Friday”) η οποία ακολουθείται από την “κυβερνο-Δευτέρα” (η λεγόμενη “Cyber Monday”), δύο ημέρες κατά τις οποίες τα καταστήματα λιανικής, φυσικά και online, κάνουν απίστευτους τζίρους –που μάλιστα χρόνο με τον χρόνο αυξάνονται. Ποιο είναι λοιπόν το ζητούμενο ως προς το gaming; Την τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου, όταν και προκύπτει η “Μαύρη Παρασκευή”, οι ΑΑΑ τίτλοι όχι απλά να έχουν κυκλοφορήσει αλλά να έχουν πάρει και τα πρώτα διορθωτικά patches τους, προκειμένου να διορθωθούν τα όποια κακώς κείμενα και άρα να αποτελέσουν ακόμα πιο δελεαστικές προτάσεις για τους καταναλωτές.

 

Όταν έρχεται η ώρα ένα στούντιο ή μία εταιρεία να αποφασίσει πότε θα λανσάρει ένα παιχνίδι, οι επιλογές της είναι δύο: είτε να πάει με το “ρεύμα” και να βρει μια ημερομηνία μέσα στον συνωστισμό του φθινοπώρου, είτε να προτιμήσει μια περίοδο με λιγότερες κυκλοφορίες. Και οι δύο προσεγγίσεις έχουν τα θετικά και τα αρνητικά τους. Θα βρεθεί, ας πούμε, κάποιος να υποστηρίξει ότι στο τρίμηνο Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου ένα παιχνίδι θα “χαθεί” έχοντας να αντιμετωπίσει κολοσσιαία franchises που στηρίζονται από πλάνα μάρκετινγκ αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων. Ισχύει.

 

Γι’ αυτό και αρκετά indie games ή μικρότερου βεληνεκούς κυκλοφορίες τελικά κάνουν την εμφάνισή τους από τον Φεβρουάριο μέχρι και το Πάσχα ή στις αρχές του καλοκαιριού, προτιμώντας περιόδους που δεν είναι απαγορευτικές και ο ανταγωνισμός είναι πιο “χαλαρός”. Από την άλλη όμως, ο κόσμος είναι συνηθισμένος πια να περιμένει τα blockbusters της χρονιάς μέσα στο φθινόπωρο: τα προσδοκά και είναι έτοιμος να ξοδέψει, οπότε ένα ενδεχόμενο λανσάρισμα μέσα σε εκείνη την περίοδο, αν μη τι άλλο μπορεί να φέρει πωλήσεις χάρη στο γενικότερο κλίμα. Για ένα μεγάλο franchise ειδικότερα και δη ετήσιο, δεν νοείται να κυκλοφορήσει άλλη περίοδο –εν τοιαύτη περιπτώσει, θα άφηνε και τον ανταγωνισμό να… αλωνίζει ανενόχλητος.

 

 

Και ποιες είναι οι άλλες;

 

Μπορεί η περίοδος Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου να κυριαρχεί στη βιομηχανία του gaming ως προς τις κυκλοφορίες, πλην όμως δεν παίζει μπάλα μόνη της. Είναι σίγουρα η περισσότερο αποδοτική –γι’ αυτό και παρατηρείται… μποτιλιάρισμα- όμως οι επιλογές ενός στούντιο ή μίας εκδοτικής εταιρείας δεν περιορίζονται εκεί. Η αμέσως επόμενη αποδοτική περίοδος είναι λίγο πριν το Πάσχα, όταν ο κόσμος έχει ξεπεράσει/ξεχάσει το καταναλωτικό όργιο των Χριστουγέννων, ετοιμάζεται για νέες γιορτές –άρα και νέα δώρα- και έχει μπροστά του διακοπές ή εν πάση περιπτώσει ελεύθερο χρόνο.
Το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου είθισται να είναι “νεκρό” αφού το κοινό προσπαθεί να συνέλθει απ’ τον Δεκέμβριο, ενώ το καλοκαίρι “σπάει” στα δύο. Το πρώτο μισό, μέχρι τα μέσα/τέλη Ιουνίου δεν είναι άσχημο, όμως τα φώτα πέφτουν παραδοσιακά στην E3 και τις ανακοινώσεις της, κάτι που δεν ευνοεί τις νέες κυκλοφορίες. Όσο για το δεύτερο μισό, σε αυτό οι εταιρείες ετοιμάζονται για το “crunch period” του φθινοπώρου οπότε μοιραία παρατηρείται μια “σιγή ασυρμάτου”.

 

Σημειώστε εδώ ότι το “trend” αυτό παρατηρείται, εκτός από τα παιχνίδια, και στις κονσόλες. Οι τελευταίες γενιές έχουν κάνει την εμφάνισή τους το διάστημα Σεπτεμβρίου – Νοεμβρίου (με μοναδική εξαίρεση το PS3 που ήρθε στην Ευρώπη μήνα Μάρτιο) με τις εταιρείες να θέλουν να εκμεταλλευτούν τα προαναφερθέντα πλεονεκτήματα που προσφέρει το φθινόπωρο και στο hardware –απλά εδώ, έχουν τη δυνατότητα μετά από έναν χρόνο κυκλοφορίας, να κόψουν ελαφρά την τιμή πώλησης ενός συστήματος προκειμένου να του δώσουν την απαραίτητη ώθηση, εφ’ όσον χρειάζεται, για μία δυνατή εορταστική περίοδο.

 

 

Καλά ο μήνας. Η μέρα;

 

Το λανσάρισμα ενός τίτλου όμως δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον μόνο ως προς τον μήνα/περίοδο αλλά ακόμα και αναφορικά με τη μέρα. Δεν μπορεί να μην έχετε παρατηρήσει ότι οι περισσότερες κυκλοφορίες στην Ευρώπη “τυχαίνει” να είναι Παρασκευή ή Πέμπτη. Φυσικά αυτό το “τυχαίνει” δεν είναι απόλυτα αληθές αφού αποτελεί στάνταρ της βιομηχανίας, όπως ακριβώς συμβαίνει με την Τρίτη στις ΗΠΑ. Στην περίπτωση των ημερών κυκλοφορίας όμως, η ιστορία που υπάρχει από πίσω είναι αρκετά ενδιαφέρουσα.

 

Παλαιότερα (και όταν λέμε παλαιότερα, εννοούμε 25-30 χρόνια πριν, στις αρχές της δεκαετίας του ’90), τα videogames δεν είχαν συγκεκριμένη ημέρα κυκλοφορίας. Η κάθε εταιρεία τα διένειμε κατά βούληση στα καταστήματα και αυτά με τη σειρά τους, έκαναν αγώνα δρόμου για να προλάβουν το ένα το άλλο. Η μουσική βιομηχανία ήταν εκείνη που έδειξε τον δρόμο στις ΗΠΑ αφού εκείνη ήταν που καθιέρωσε το λανσάρισμα νέων προϊόντων να γίνεται την Τρίτη, προκειμένου τα καταστήματα να είναι έτοιμα την Παρασκευή να υποδεχτούν τους πελάτες τους με όλες τις νέες παραλαβές στα ράφια τους. Αν αναλογιστείτε το μέγεθος της αμερικανικής αγοράς, οι τρεις μέρες που μεσολαβούν μέχρι την Παρασκευή, ημέρα που παλαιότερα πληρώνονταν οι εργαζόμενοι (το “βδομαδιάτικο” που λέμε) και πλέον άπαντες έχουν περισσότερο χρόνο, κρίνονται μάλλον αναμενόμενες.

 

Υπάρχει βέβαια και ο αστικός μύθος που θέλει την Τρίτη να καθιερώθηκε από τη βιομηχανία του κινηματογράφου, καθώς οι ταινίες κυκλοφορούσαν σε βιντεοκασέτες 5 μήνες και 5 μέρες μετά την πρώτη τους προβολή στα σινεμά, οπότε δεδομένου του ότι η τελευταία γινόταν Πέμπτη, η κασέτα κυκλοφορούσε Τρίτη. Κάποιοι άλλοι πάλι, υποστηρίζουν πως η Τρίτη επικράτησε των υπολοίπων ημερών λόγω “charts”, τα οποία ανακοινώνονται τις Δευτέρες, οπότε οι εταιρείες για να σημειώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πωλήσεις, λάνσαραν τους δίσκους τους την επομένη.

 

Τα παραπάνω αφορούν την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Στα καθ’ ημάς, η Παρασκευή επικράτησε ακριβώς για τους ίδιους λόγους: παλαιότερα ήταν η “pay day” και μπορεί σήμερα να μην ισχύει το ίδιο, ωστόσο συνεπικουρούμενη και από το Σαββατοκύριακο που έπεται, προσφέρει ευκαιρίες χαλάρωσης, βόλτας και φυσικά “shopping”. Τα καταστήματα λιανικής και οι εκδότριες εταιρείες, έτσι, έχουν όλη τη βδομάδα μπροστά τους για να κάνουν “σαματά” για τις επικείμενες κυκλοφορίες τους, να προετοιμάσουν τον κόσμο και ενισχύσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις πωλήσεις (μια τριετία πριν, οι πωλήσεις το Π/Σ/Κ στο Ηνωμένο Βασίλειο αντιστοιχούσαν στο 60% του εβδομαδιαίου τζίρου της αγοράς).

 

 

Εκεί που οι ΗΠΑ συναντούν την Ευρώπη

 

Τα παραπάνω βέβαια αποτελούν τον κανόνα και όπως συμβαίνει με κάθε τέτοιον, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Δεν είναι λίγες οι εταιρείες που προγραμματίζουν ταυτόχρονη κυκλοφορία των τίτλων τους σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία (και αν όχι και στις τρεις, σίγουρα στις δύο πρώτες). Μια τέτοια ενέργεια απαιτεί άψογο συγχρονισμό και περισσότερους πόρους, κάτι αναμενόμενο αφού δεν είναι και εύκολο πράγμα να τροφοδοτήσεις μια παγκόσμια αγορά με εκατομμύρια αντίτυπα ενός τίτλου μία συγκεκριμένη μέρα. Βοηθά όμως στη δημιουργία “buzz” και είναι σε θέση να δώσει έναν μικρό “αέρα” σε κάποιο παιχνίδι.

 

Προσπαθώντας να φέρουν στον νου ένα τέτοιο παράδειγμα, οι περισσότεροι εστιάζουν στο expansion του World of Warcraft, Burning Crusade που ουσιαστικά σύστησε στον κόσμο τα ταυτόχρονα “releases” το 2007 –την ίδια χρόνια ακολούθησε την ίδια στρατηγική το Halo 3 και μάλιστα κυκλοφορώντας ημέρα Τετάρτη! Το μυαλό τους δεν πρόκειται να πάει με τίποτα όμως στον πρώτο τίτλο που επιχείρησε παγκόσμιο λανσάρισμα στα χρονικά του gaming, το Sonic the Hedgehog 2 της SEGA για Mega Drive το 1992! Η SEGA μάλιστα είχε “brandάρει” την Τρίτη που επρόκειτο να κυκλοφορήσει το παιχνίδι ως “Sonic 2sday” και κάπως έτσι είχαμε το πρώτο μεγάλο, παγκόσμιο λανσάρισμα στα χρονικά του gaming –κάποιοι μάλιστα θεωρούν πως χάρη στη SEGA και το Sonic the Hedgehog 2, η Τρίτη καθιερώθηκε ως η “μέρα λανσαρίσματος” στην αγορά των videogames στις ΗΠΑ.

 

 

Αντί επιλόγου: η “μόδα” των “midnight launches”

 

Τα τελευταία χρόνια, τα παγκόσμια λανσαρίσματα έχουν δώσει τη θέση τους, τουλάχιστον ως προς την καινοτομία και το λεγόμενο “wow factor” στα “midnight launches”. Τι σημαίνει αυτό, για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τον όρο; Πως όταν ένας τίτλος διατίθεται μία συγκεκριμένη μέρα, οι παίκτες θα πρέπει να είναι σε θέση να τον προμηθευτούν από τις 00:01 εκείνης της ημέρας. Φυσικά αυτό απαιτεί και τη συνδρομή των καταστημάτων, καθώς ορισμένα επιλεγμένα εξ αυτών παραμένουν ανοιχτά έως και μετά τα μεσάνυχτα, ξεκινώντας με την αλλαγή της ημέρας τη διάθεση του τίτλου στους “ξαναμμένους” –και ξενυχτισμένους- παίκτες.

 

Τα πρώτα χρόνια εφαρμογής της, η εν λόγω τακτική χαρακτήριζε τα πραγματικά blockbusters της βιομηχανίας (Call of Duty, Grand Theft Auto, FIFA κ.α.) –ή απλά τίτλους που το timing έπαιζε καθοριστικό ρόλο με τους παίκτες να καλούνται να “προλάβουν” τους αντιπάλους τους, όπως π.χ. στα MMO στο World of Warcraft. Βέβαια στην πορεία κάπου επικράτησε η υπερβολή με τα midnight launches να εξελίσσονται σε εβδομαδιαίο φαινόμενο, ειδικά το τρίμηνο του φθινοπώρου, μέχρι το κοινό με την παρουσία του να αναγκάσει αγορά και βιομηχανία να γίνουν περισσότερο επιλεκτικές στους τίτλους για τους οποίους σχεδίαζαν midnight launches. Και πάλι καλά, λέμε εμείς. Τα τσιγάρα, τα ποτά και τα ξενύχτια…