Το αμερικανικό διαστημικό σκάφος OSIRIS-REx ολοκλήρωσε με επιτυχία τη διαδικασία που το έφερε παροδικά σε επαφή με έναν αστεροειδή, προκειμένου να συλλέξει δείγμα από την επιφάνειά του.

Τα σήματα που στάλθηκαν από απόσταση 330 εκατομμυρίων χιλιομέτρων επιβεβαιώνουν ότι το ρομποτικό σκάφος άγγιξε την επιφάνεια ενός αστεροειδούς διαμέτρου 500 μέτρων, γνωστού ως Bennu. Όμως, οι επιστήμονες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα χρειαστεί να περιμένουν τη λήψη περαιτέρω δεδομένων από το OSIRIS-REx, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το διαστημικό σκάφος κατόρθωσε πράγματι να συλλέξει υλικό από τον αστεροειδή. Στόχος ήταν η συλλογή τουλάχιστον 60 γραμμαρίων, ενδεχομένως ακόμη και ενός κιλού ή και περισσότερο.

Καθώς ο Bennu είναι ένα αρχέγονο διαστημικό σώμα, οι επιστήμονες θεωρούν πως τα θρύμματα και η σκόνη από την επιφάνειά του θα μπορούσαν να περιέχουν συναρπαστικά στοιχεία σχετικά με τις χημικές διαδικασίες που οδήγησαν στη δημιουργία του Ήλιου και των πλανητών, πριν από 4,5 και πλέον δισεκατομμύρια χρόνια.

 

“Όλοι στην ομάδα αισθάνονται πανευτυχείς· η συναισθηματική φόρτιση είναι έντονη· είμαστε όλοι πραγματικά υπερήφανοι», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dante Lauretta, του Πανεπιστημίου της Αριζόνα. «[Ο ελιγμός αυτός] αποτελούσε τη σημαντικότερη στιγμή αυτής της αποστολής. Πλέον, θα χρειαστεί να περάσουν κάποιες ημέρες προκειμένου να καταλήξουμε στο πόσο μεγάλη ποσότητα κατορθώσαμε να συλλέξουμε από αυτό το εκπληκτικό υλικό, που σχεδιάζαμε εδώ και δεκαετίες», συμπλήρωσε ο Thomas Zurbuchen, εκ μέρους της NASA.


Και οι δύο άντρες παρακολουθούσαν τις εξελίξεις από το κέντρο ελέγχου της αποστολής, στις εγκαταστάσεις της Lockheed Martin, η οποία κατασκεύασε το διαστημικό σκάφος. Εφόσον επιβεβαιωθεί ότι το σκάφος εξασφάλισε ένα κατάλληλο δείγμα, το OSIRIS-REx στη συνέχεια θα το ασφαλίσει ενόψει της επιστροφής στη Γη, κάτι το οποίο εκτιμάται πως θα συμβεί το 2023. Σε διαφορετική περίπτωση, η ομάδα θα κληθεί να προγραμματίσει το OSIRIS-REx για μια δεύτερη προσπάθεια.
Το σκάφος πραγματοποίησε την προσέγγιση με στόχο τη συλλογή δείγματος σε ένα στενό σημείο, στη «βόρεια» πλευρά του Bennu, στην περιοχή όπου δόθηκε η ονομασία Nightingale.

Το σκάφος πραγματοποίησε αργή κάθοδο προς τη ζώνη προσεδάφισης, διαμέτρου 8 μέτρων, με τον ελιγμό να διαρκεί τεσσεράμισι ώρες, καθώς στην πορεία χρειάστηκε να περάσει οριακά ανάμεσα από μερικούς επιβλητικούς βράχους, ανάμεσά τους και έναν ογκόλιθο με ύψος διώροφου κτιρίου, στον οποίο δόθηκε η ονομασία Mount Doom. Εκεί, το Osiris-Rex χρησιμοποίησε μια συσκευή η οποία έχει περιγραφεί σαν «ανάστροφη ηλεκτρική σκούπα», προκειμένου να αγκιστρωθεί στην επιφάνεια.

tagsam-samcam-side-by-side.jpg.ba65508af9f727b794cfb3b425271c66.jpg

Μηχανισμός περισυλλογής θρυμμάτων και σκόνης

Η ακριβής ονομασία αυτής της συσκευής είναι Touch-and-Go Sample Acquisition Mechanism (Μηχανισμός Εξασφάλισης Δείγματος Ταχείας Επαφής), και αποτελείται από ένα μακρύ βραχίονα, στο άκρο του οποίου βρίσκεται ένας δακτυλιοειδής θαλαμίσκος συλλογής δείγματος. Το σκεπτικό πίσω από το σχεδιασμό του μηχανισμού αυτού ήταν να πιεστεί ο δακτύλιος πάνω στην επιφάνεια και ταυτόχρονα να εκλύσει μια ριπή αερίου αζώτου, προκειμένου να προκαλέσει την αποκόλληση μικρών κομματιών του πετρώματος.

Οι αισθητήρες του Osiris-Rex μετέφεραν στους ελεγκτές της αποστολής πως όλα τα στάδια της ακολουθίας για τη συλλογή του δείγματος είχαν ολοκληρωθεί με επιτυχία και το σκάφος είχε απομακρυνθεί από τον αστεροειδή, ακριβώς όπως ήταν προγραμματισμένο, λίγα μόλις δευτερόλεπτα μετά την επαφή. Όμως, οι μηχανικοί και οι επιστήμονες που παρακολουθούν την αποστολή θα χρειαστούν κάποιο διάστημα προκειμένου να αξιολογήσουν τι ακριβώς μπορεί να εγκλωβίστηκε στο θαλαμίσκο συλλογής.

 

Ένας τρόπος προκειμένου να γίνει αυτό είναι να φωτογραφηθεί η δακτυλιοειδής κεφαλή, κάτι το οποίο αναμένεται να συμβεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Οι ελεγκτές, όμως, θα δώσουν επίσης εντολή στο σκάφος να περιστραφεί, έχοντας προεκτείνει το βραχίονά του. Εφόσον το σκάφος μεταφέρει πλέον επιπλέον μάζα, αυτή θα μεταβάλλει τη ροπή που θα απαιτηθεί προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο ελιγμός, σε σύγκριση με τις δυνάμεις που θα έπρεπε να ασκηθούν για την ολοκλήρωση της ίδιας περιστροφής πριν τη συλλογή του δείγματος.

Με τον τρόπο αυτό, οι επιστήμονες θα είναι σε θέση να εκτιμήσουν την ποσότητα του δείγματος που συλλέχθηκε, με ακρίβεια μερικών δεκάδων γραμμαρίων. Το Οsiris-Rex τράβηξε φωτογραφίες καθ’ όλη τη διάρκεια της καθόδους του, όμως δεν ήταν σε θέση να τις στείλει στη βάση του, καθώς η κεραία του εκείνη τη στιγμή δεν ήταν στραμμένη προς τη Γη. Από τη στιγμή που το σκάφος θα ανακτήσει τη σύνδεσή του, τα δεδομένα θα σταλούν στο κέντρο ελέγχου.

«Οι εικόνες αυτές θα μας προσφέρουν έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών σχετικά με το πώς εξελίχτηκε ο ελιγμός σήμερα», δήλωσε ο καθηγητής Lauretta. «Κατ’ αρχάς, θα μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε το κατά πόσο είναι πιθανό να υπήρξε συλλογή δείγματος, στο πλαίσιο μιας πιθανολογικής αξιολόγησης». Η NASA δεσμεύτηκε να δώσει στη δημοσιότητα ορισμένες από αυτές τις φωτογραφίες την Τετάρτη. Πολλοί επιστήμονες ελπίζουν πως θα τους δοθεί η ευκαιρία να αναλύσουν το τυχόν υλικό που θα επιστραφεί από τον αστεροειδή, μεταξύ αυτών και η Sara Russel, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου.

«Αστεροειδείς όπως ο Bennu σχηματίστηκαν κατά τις απαρχές του Ηλιακού Συστήματος. Ουσιαστικά, πρόκειται για τα δομικά υλικά των πλανητών, μια χρονοκάψουλα η οποία θα μας αποκαλύψει πώς σχηματίστηκαν και εξελίχτηκαν ο Ήλιος και οι πλανήτες. Ο Bennu μπορεί να μας βοηθήσει πραγματικά να διεισδύσουμε στο πώς συντελείται στην πράξη αυτή η διαδικασία».

  • Like 4
  • Thanks 1