Η Σελήνη συρρικνώνεται, προκαλώντας σεισμούς στο νότιο πόλο της

Η Σελήνη θεωρούταν μέχρι πρότινος γεωλογικά νεκρή, υπό την έννοια ότι δεν συντελούνταν διεργασίες στο εσωτερικό της. Όμως, ολοένα και περισσότερα στοιχεία, τα οποία έχουν συλλέξει οι επιστήμονες κατά τις τελευταίες δεκαετίες συντείνουν στο ότι ο φυσικός μας δορυφόρος δεν είναι στατικός και, μάλιστα, ενδέχεται να παραμένει τεκτονικά ενεργός. Σύμφωνα με νέα μελέτη, την οποία δημοσίευσε η NASA, η σταδιακή συρρίκνωση της Σελήνης με την πάροδο του χρόνου προκαλεί σεληνιακούς σεισμούς και την εμφάνιση ρηγμάτων κοντά στο νότιο πόλο της.

Η έρευνα αυτή εντάσσεται στο ανανεωμένο ενδιαφέρον της NASA για το σεληνιακό νότιο πόλο, δεδομένης και της πρόθεσης της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να στείλει αστροναύτες εκεί. Οι ερευνητές σχημάτισαν μοντέλα της σεληνιακής δραστηριότητας, προκειμένου να αναζητήσουν την πηγή των σεισμών που είχαν ήδη καταγραφεί κατά τη διάρκεια των αποστολών του προγράμματος Απόλλων.

"Τα μοντέλα μας συντείνουν στο ότι ενδέχεται να καταγράφονται σεισμοί με μικρό εστιακό βάθος, ικανοί να προκαλέσουν ισχυρές δονήσεις στην επιφάνεια της νότιας πολικής ζώνης, ως αποτέλεσμα τεκτονικών επεισοδίων με επίκεντρο υφιστάμενα ρήματα ή και το σχηματισμό νέων ενεργών ρηγμάτων", δήλωσε ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Τομ Γουότερς, του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν. "Η συνολική διασπορά των νεότερων ρηγμάτων, η πιθανότητα να αποδειχτούν ενεργά και η περίπτωση να προκαλέσουν το σχηματισμό νέων ενεργών ρηγμάτων από τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση [της επιφάνειας του δορυφόρου] σκόπιμο θα ήταν να ληφθούν υπόψη στην επιλογή της τοποθεσίας και το σχεδιασμό της σταθερότητας των μόνιμων αποστολών στη Σελήνη".

Επιπλέον στοιχεία αυτής της τεκτονικής δραστηριότητας προκύπτουν από το Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO), ένα σκάφος το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και καταγράφει εικόνες της επιφάνειάς της, αξιοποιώντας την κάμερα που διαθέτει. Αυτές οι εικόνες αποκαλύπτουν μικρά, νεαρά ρήγματα, τα οποία δημιουργούν κρημνώδεις σχηματισμούς, όπως φαίνεται και στην παρακάτω εικόνα.

Τα ρήματα αυτά προκαλούνται από τη δραστηριότητα κάτω από την επιφάνεια της Σελήνης, καθώς το εσωτερικό της ψύχεται, οδηγώντας στη συρρίκνωση του φυσικού μας δορυφόρου. Το βαρυτικό πεδίο της Γης επιδρά επίσης, προκαλώντας παλιρροϊκές δυνάμεις, οι οποίες επηρεάζουν το εσωτερικό της Σελήνης.

Η δραστηριότητα αυτή θα μπορούσε να προκαλέσει φαινόμενα όπως κατολισθήσεις στη σεληνιακή επιφάνεια, οι οποίες με τη σειρά τους ενδεχομένως να προκαλούσαν προβλήματα στους αστροναύτες που θα βρεθούν στο μέλλον εκεί. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν περαιτέρω έρευνες πάνω στη δραστηριότητα που καταγράφεται στη Σελήνη, προκειμένου να επιλεγεί η καλύτερη τοποθεσία για την προσελήνωση μελλοντικών επανδρωμένων αποστολών.

"Προκειμένου να κατανοήσουμε τους σεισμικούς κινδύνους που θα καλούνταν να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος στο μέλλον στη Σελήνη, χρειαζόμαστε νέα σεισμικά δεδομένα, όχι μόνο από το Νότιο Πόλο, αλλά συνολικά", αναφέρει η Ρενέ Γουέμπερ, ερευνήτρια στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Μάρσαλ, της NASA. "Αποστολές όπως η επικείμενη Farside Seismic Suite θα αξιοποιήσουν τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν στη διάρκεια του προγράμματος Απόλλων και θα ενισχύσουν τις γνώσεις μας γύρω από τη συνολική σεληνιακή δραστηριότητα".

Η σχετική έρευνα δημοσιεύεται στο Planetary Science Journal.

• NASA
• Σελήνη
• Διάστημα