Αναζήτηση στην κοινότητα

Η τεχνολογική σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας καθιστά τους ημιαγωγούς βασική παράμετρο ασφαλείας Η Ιαπωνία πρόκειται να επενδύσει δισεκατομμύρια σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα με στόχο να αποκτήσει εκ νέου κυρίαρχη θέση στην παραγωγή ημιαγωγών, ελπίζοντας με τον τρόπο αυτό να εκμεταλλευτεί τις υφιστάμενες γεωπολιτικές εντάσεις. Τη στιγμή που ΗΠΑ και Κίνα διεκδικούν την πρωτοκαθεδρία στην παραγωγή προηγμένων ημιαγωγών, η Ιαπωνία διαβλέπει μία ευκαιρία να επανέλθει ως βασικός παράγοντας σε έναν τομέα ζωτικής σημασίας. Ήδη έχουν προϋπολογιστεί περισσότερα από 24 δισεκατομμύρια ευρώ για την αναζωογόνηση της βιομηχανίας των ημιαγωγών στη χώρα, ενώ προβλέπεται και περαιτέρω ενίσχυση, με τα συνολικά ποσά να ανέρχονται σε βάθος χρόνου στα 62 δισεκατομμύρια ευρώ. Η στρατηγική που χαράσσει η Ιαπωνία αναπτύσσεται σε δύο άξονες: αφενός στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, λ.χ. από την ταϊβανέζικη TSMC, προκειμένου να κατασκευάσει εγκαταστάσεις στη χώρα και αφετέρου στη δημιουργία μιας εγχώριας εταιρίας, με την επωνυμία Rapidus και στόχο την ανάπτυξη ημιαγωγών αιχμής, στα 2nm. Μια σειρά κορυφαίων εταιριών του χώρου, όπως η TSMC, η Micron και η Samsung κατασκευάζουν ήδη νέες εγκαταστάσεις στην Ιαπωνία, καθώς η κυβέρνηση της χώρας παρέχει γενναίες επιχορηγήσεις, της τάξης του 50%. Μέσα από τη δημιουργία οικοσυστημάτων παραγωγής ημιαγωγών σε ολόκληρη την επικράτεια, η Ιαπωνία επιδιώκει την αύξηση των θέσεων εργασίας υψηλής αξίας και την καταλυτική τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης. Παράλληλα, ενισχύει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, ένα στρατηγικό εταίρο στην προσπάθεια θωράκισης των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων σε επίπεδο ημιαγωγών, απέναντι στις κινήσεις της Κίνας. Παρ' όλα αυτά, οι προσπάθειες της Ιαπωνίας να επιτύχει εγχώρια αυτάρκεια, προκειμένου να διεκδικήσει τα πρωτεία στην παραγωγή ημιαγωγών αιχμής, έρχονται αντιμέτωπες με σκεπτικισμό. Η Rapidus σχεδιάζει να θέσει σε λειτουργία γραμμές παραγωγής ημιαγωγών 2nm έως το 2027, παρότι δεν διαθέτει αποδεδειγμένα τη σχετική τεχνογνωσία, με αποτέλεσμα ο στόχος να χαρακτηρίζεται από ορισμένους παρατηρητές ως άκρως απίθανος, τη στιγμή που άλλες, εδραιωμένες εταιρίες του χώρου, συναντούν σημαντικές δυσκολίες στην τελειοποίηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας. Σε κάθε περίπτωση, η Ιαπωνία εμφανίζεται αποφασισμένη να διερευνήσει κάθε προοπτική αυτή τη φορά, αντλώντας μαθήματα από προηγούμενες αποτυχίες της. Επιδιώκει ενεργά τη συνεργασία με ξένες εταιρίες, αντί να εφαρμόζει πολιτικές απομονωτισμού, καθώς η IBM εκπαιδεύει ήδη μηχανικούς της Rapidus, ενώ ξένες εφοδιαστικές αλυσίδες εδραιώνουν ήδη την παρουσία τους στο Χοκάιντο, το βορειότερο από τα μεγάλα νησιά της Ιαπωνίας. Παράλληλα, τα φορολογικά έσοδα από τις εγκαταστάσεις της TSMC αναμένεται να ισοσκελίσουν τις δημόσιες επενδύσεις έως το 2037. Η Rapidus ενδέχεται να εστιάσει σε ειδικές εφαρμογές υψηλής αξίας, αντί για ημιαγωγούς που θα απευθύνονται στη μαζική αγορά, εκεί όπου κυρίαρχο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι το χαμηλότερο κόστος. Το προβάδισμα που θα έχει η εταιρία μέσα από αυτή τη στοχευμένη προσέγγιση, ως προς τους χρόνους παράδοσης, θα μπορούσε να αποδειχτεί καθοριστικό στην εξασφάλιση ειδικών παραγγελιών. Παράλληλα, η εταιρία θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις αναμενόμενες μεταβολές στην αρχιτεκτονική των ημιαγωγών προκειμένου να καταστήσει ευκολότερη τη διείσδυσή της στην αγορά. Πάντως, οι αμφιβολίες παραμένουν ως προς το κατά πόσο η Rapidus μπορεί να προσδοκά ρεαλιστικά την επίτευξη του στόχου παραγωγής ημιαγωγών 2nm μέσα σε πέντε χρόνια, ενώ σημαντική παράμετρος είναι και η εξεύρεση αγοραστών. Εντωμεταξύ, το όλο σχέδιο παραμένει σε μεγάλο βαθμό στο στάδιο του σχεδιασμού, ενώ ασάφεια περιβάλλει και το σχέδιο προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων στην πορεία, για τη διεύρυνση του προγράμματος. Επίσης σημαντική παράμετρος είναι και η εξεύρεση ικανών μηχανικών, καθώς, εδώ και δεκαετίες, ο συγκεκριμένος τομέας κατέγραφε καθοδική πορεία στην Ιαπωνία, με αποτέλεσμα τη διαρροή ικανών επαγγελματιών σε άλλες χώρες. Τη στιγμή που ο εθνικισμός και οι ανησυχίες σε επίπεδο ασφαλείας καταγράφουν άνοδο διεθνώς, οι τολμηροί στόχοι που θέτει η Rapidus δεν καταδεικνύουν μόνο οικονομικές προτεραιότητες, αλλά και την αποφασιστικότητα της Ιαπωνίας. Οι προηγμένες δυνατότητες παραγωγής ημιαγωγών στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου έχουν άμεση επίδραση στην παραγωγή αμυντικών συστημάτων και την ενίσχυση των αποτρεπτικών δυνατοτήτων της Ιαπωνίας. Εξ ου και η διάθεση της κυβέρνησης να αναλάβει ορισμένα ρίσκα και να διαθέσει σημαντικά κεφάλαια σε ένα πρόγραμμα που στοχεύει στη μελλοντική αυτάρκεια. Οι εκτιμήσεις για το πού θα οδηγήσουν τα σχέδια της Rapidus κυμαίνονται από την καταγραφή εκπληκτικά καινοτόμων αλμάτων, ικανών να προσφέρουν στην Ιαπωνία και πάλι τα σκήπτρα στον τομέα της τεχνολογίας ημιαγωγών, έως και το να αποτελέσει η όλη πρωτοβουλία ένα πανάκριβο μάθημα, σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν καθοριστικοί στόχοι στην εξέλιξη του σχεδίου. Σε κάθε περίπτωση, η συμβολική αξία παραμένει, καθώς η Ιαπωνία επιδιώκει να επανακαθορίσει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά ημιαγωγών, σε μια κρίση καμπή της ιστορίας. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Οι προσπάθειες συνεχίστηκαν συστηματικά στο διάστημα που μεσολάβησε από την αποτυχημένη απόπειρα μέσα στο 2023 H νέα απόπειρα της Ιαπωνίας να προχωρήσει στην εκτόξευση της νέας ναυαρχίδας του διαστημικού της προγράμματος, του πυραύλου Η3, στέφθηκε με επιτυχία το Σάββατο, 17 Φεβρουαρίου, εξέλιξη η οποία επανέφερε σε τροχιά εξομάλυνσης το διαστημικό πρόγραμμα της χώρας, μετά από μια σειρά ατυχών αποτελεσμάτων, συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης πτήσης του συγκεκριμένου πυραύλου, το περασμένο έτος. Η εκτόξευση συνιστά μια δεύτερη διαδοχική, σημαντική επιτυχία για την Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA), στον απόηχο της εξαιρετικά ακριβούς, αν και περιπετειώδους, προσσελήνωσης του ερευνητικού σκάφους SLIM, τον περασμένο μήνα, εξέλιξη η οποία κατέστησε την Ιαπωνία μόλις την πέμπτη χώρα που κατόρθωσε να στείλει διαστημικό σκάφος στη Σελήνη. Παρότι η Ιαπωνία θεωρείται σχετικά μικρός "παίκτης" στην εξερεύνηση του διαστήματος, χρησιμοποιώντας ως μέτρο κατάταξης τον αριθμό των επιτυχημένων εκτοξεύσεων, η χώρα της Άπω Ανατολής επιδιώξει να ενισχύσει το διαστημικό της πρόγραμμα, καθώς συνεργάζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μια προσπάθεια να αποκρούσει τις κινήσεις της Κίνας. Ο Η3 απογειώθηκε στις 9:22 π.μ. τοπική ώρα (2:22 π.μ. ώρα Ελλάδος) και αφού πρώτα έθεσε με επιτυχία σε τροχιά ένα μικρό δορυφόρο, οι επιστήμονες που παρακολουθούσαν την εξέλιξη της αποστολής από το Διαστημικό Κέντρο Τανεγκασίμα, στη νότια Ιαπωνία, ξέσπασαν σε χειροκροτήματα, πανηγυρισμούς και αγκαλιές. Στη διάρκεια της πτήσης του, η οποία διήρκεσε σχεδόν δύο ώρες, ο πύραυλος απελευθέρωσε επίσης ένα μικροδορυφόρο, καθώς και ένα ομοίωμα δορυφόρου. O Μασάσι Οκάντα, επικεφαλής του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης του πυραύλου στη JAXA, δήλωσε στη διάρκεια συνέντευξης τύπου πανευτυχής και ταυτόχρονα, ότι οι ετοιμασίες για την τρίτη εκτόξευση του Η3 ξεκινούν άμεσα. Ο Η3 προορίζεται να αντικαταστήσει τον Η-ΙΙΑ, ο οποίος μετρά ήδη δύο δεκαετίες υπηρεσίας και πρόκειται να αποσυρθεί μετά από δύο ακόμη εκτοξεύσεις. Τυχόν νέα αποτυχημένη απόπειρα εκτόξευσης του Η3 θα υποχρέωνε την Ιαπωνία να έρθει αντιμέτωπη με την προοπτική της απώλειας ανεξάρτητης πρόσβασης στο διάστημα. Η πρώτη απόπειρα, το Μάρτιο του 2023, τερματίστηκε όταν το κέντρο ελέγχου υποχρεώθηκε να ενεργοποιήσει το μηχανισμό αυτοκαταστροφής του πυραύλου, 14 λεπτά μετά την απογείωση, όταν ο κινητήρας του δευτέρου σταδίου απέτυχε να τεθεί σε λειτουργία. Η JAXA εστίασε σε τρεις πιθανές ηλεκτρολογικές αστοχίες στην έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα τον Οκτώβριο, όμως δεν ήταν σε θέση να αποφανθεί με απόλυτη βεβαιότητα για την αιτία. Πέντε μήνες αργότερα, ο πύραυλος Epsilon, μικρότερης κατηγορίας, που αναπτύσσει επίσης η JAXA, απέτυχε να απογειωθεί. Ο 63 μέτρων H3 είναι σχεδιασμένος να μεταφέρει φορτίο 6,5 μετρικών τόνων και, μακροπρόθεσμα, η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία στοχεύει στον περιορισμό του κόστους ανά εκτόξευση, ακόμη και στα 31 εκατομμύρια ευρώ -δηλαδή το μισό από ό,τι στοιχίζει μια εκτόξευση του Η-ΙΙΑ- εφαρμόζοντας απλούστερες δομές και αυτοματοποιημένα ηλεκτρονικά συστήματα, ανάλογα με εκείνα που χρησιμοποιούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία. Τόσο η JAXA, όσο και ο βασικός εργολάβος της, η Mitsubishi, ευελπιστούν ότι οι επιχειρησιακές δυνατότητες του Η3, σε συνδυασμό με το σχετικά χαμηλό κόστος χρήσης, θα βοηθήσουν στην προσέλκυση διεθνούς ενδιαφέροντος και, επομένως, συμβολαίων. Εντωμεταξύ, η ιαπωνική κυβέρνηση σχεδιάζει να θέσει σε τροχιά περίπου 20 δορυφόρους και ερευνητικά σκάφη με τη βοήθεια των πυραύλων Η3 μέχρι το 2030, για εσωτερική χρήση. Το 2025 ο Η3 είναι προγραμματισμένο να χρησιμοποιηθεί ώστε να στείλει στο διάστημα ερευνητικό σκάφος με προορισμό τη Σελήνη, στο πλαίσιο του προγράμματος LUPEX, με τη σύμπραξη της Ιαπωνίας και της Ινδίας, ενώ μελλοντικά θα μεταφέρει φορτία για το πρόγραμμα Άρτεμις, του οποίου ηγούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες και στόχο έχει την εξερεύνηση της Σελήνης και κατόπιν του Άρη. Η ζήτηση για την εκτόξευση δορυφόρων έχει καταγράψει αλματώδη αύξηση, χάρη στην εμφάνιση οικονομικών εμπορικών πυραύλων, όπως ο επαναχρησιμοποιούμενος Falcon 9 της Space X, ενώ μέσα στο 2024 αναμένεται να πραγματοποιηθούν δοκιμαστικές εκτοξεύσεις μιας σειράς νέων πυραύλων αυτής της κατηγορίας, ανάμεσά τους του Ariane 6, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου αργά αλλά σταθερά εκσυγχρονίζει τις γραφειοκρατικές διαδικασίες της Η Ιαπωνία είναι μια καινοτόμος χώρα, με ηγετική παρουσία σε πολλούς τομείς της τεχνολογίας. Κι όμως, τα γρανάζια της γραφειοκρατίας συχνά κινούνται με βασανιστικά αργούς ρυθμούς εκεί. Σε τέτοιο σημείο, μάλιστα, ώστε η κυβέρνηση εξακολουθεί να θέτει ως προαπαιτούμενο στις επιχειρήσεις να υποβάλλουν πληροφορίες σε δισκέτες και CD-ROM, όταν καταθέτουν συγκεκριμένα επίσημα έγγραφα. Αυτή η τακτική, αρχίζει να αλλάζει. Ήδη από το 2022, ο Υπουργός Ψηφιακών Υποθέσεων Τάρο Κόνο κάλεσε διάφορες κρατικές υπηρεσίες να πάψουν να θέτουν ως προαπαιτούμενο την υποβολή πληροφοριών σε παρωχημένες μορφές αποθηκευτικών μέσων. Το ιαπωνικό Υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (ΜΕΤΙ) είναι ένα από τα πρώτα που εφάρμοσε αυτή την πολιτική. "Ο υφιστάμενος νόμος περιλαμβάνει πλήθος διατάξεων που προβλέπουν τη χρήση συγκεκριμένων αποθηκευτικών μέσως, όπως δισκέτες, ως μεθόδους υποβολής αιτήσεων και ενημέρωσης των ενδιαφερομένων", δήλωσαν στελέχη του υπουργείου την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του The Register. Μετά το τέλος του τρέχοντος ημερολογιακού έτους, το ΜΕΤΙ δεν θα ζητά από τις επιχειρήσεις να συνοδεύουν τις αιτήσεις τους με δισκέτες, στο πλαίσιο 34 διαδικασιών. Το ίδιο ισχύει και για τα CD-ROM, για αδιευκρίνιστο αριθμό διαδικασιών. Όμως, απομένει ακόμη αρκετός δρόμος, μέχρι να πάψουν τελείως οι επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν τα συγκεκριμένα αποθηκευτικά μέσα. Συνεργάτες του Κόνο εντόπισαν περίπου 1.900 πρωτόκολλα τα οποία εφαρμόζονταν από διάφορες κρατικές υπηρεσίες, που εξακολουθούν να επιβάλλουν τη χρήση μέσων όπως οι δισκέτες, τα CD-ROM, ακόμη και MiniDiscs. Μάλιστα, οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονταν ακόμη και σε τομείς καίριας σημασίας, όπως οι πάροχοι υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, οι εξορυκτικές δραστηριότητες και οι κατασκευαστές αεροσκαφών και οπλικών συστημάτων. Υπάρχουν κάποιοι σημαντικοί λόγοι για αυτή την προσπάθεια τερματισμού της χρήσης δισκετών, όπως επισημαίνουν δημοσιογραφικές πηγές. Ένας βασικός παράγοντας είναι η δυσκολία εξασφάλισης αυτών των αποθηκευτικών μέσων. Η Sony, η τελευταία μεγάλη κατασκευάστρια εταιρία, έπαψε να διαθέτει δισκέτες το 2011. Ένας άλλος λόγος είναι ότι ορισμένες μορφές δεδομένων είναι αδύνατο να χωρέσουν σε δισκέτες. Μία και μόνη φωτογραφία μπορεί άνετα να υπερβαίνει τα 1,4ΜΒ αποθηκευτικού χώρου που προσφέρει μια δισκέτα. Από την άλλη, υπάρχουν άλλοι τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που εξακολουθούν να βασίζονται στις δισκέτες. Ορισμένα παλαιότερα αεροσκάφη τις χρειάζονται για την εύρυθμη λειτουργία των ηλεκτρονικών τους συστημάτων, όπως και ορισμένα ιατρικά μηχανήματα περασμένων γενεών. Ενδεικτικό είναι ότι χρειάστηκε να φτάσει το 2019 προκειμένου η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να πάψει να χρησιμοποιεί δισκέτες για το συντονισμό της εκτόξευσης πυρηνικών όπλων. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Παραμένει αμφίβολο κατά πόσο θα κατορθώσει το σκάφος να αντέξει στις δύο εβδομάδες που διαρκεί η νύχτα στο δορυφόρο της Γης Κόντρα στις πιθανότητες και τα προγνωστικά, το ερευνητικό σκάφος SLIM που έστειλε η Ιαπωνία στη Σελήνη και αντιμετώπισε προβλήματα κατά την προσσελήνωση, με αποτέλεσμα να βρεθεί σχεδόν ανάποδα στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου, κατόρθωσε περίπου μία εβδομάδα αργότερα να επανέλθει στη σωστή θέση και να συνεχίσει κανονικά την αποστολή του. Τώρα, όμως, το σκάφος, που τροφοδοτείται σε καθοριστικό βαθμό από την ηλιακή ενέργεια, πέρασε σε κατάσταση νάρκης για τη διάρκεια της σεληνιακής νύχτας και παραμένει αμφίβολο το αν θα κατορθώσει να επανέλθει. Η ομάδα της JAXA, της Ιαπωνικής Διαστημικής Υπηρεσίας, που είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του SLIM, δημοσίευσε την Πέμπτη την τελευταία εικόνα που κατέγραψε το σκάφος από τον κρατήρα Σιόλι, καθώς η νύχτα πλησίαζε. Στη Σελήνη, η νύχτα διαρκεί όσο δύο εβδομάδες στη Γη και οι θερμοκρασίες πέφτουν ακόμη και κάτω από -90 βαθμούς Κελσίου. Η Ιαπωνική Διαστημική Υπηρεσία επιβεβαίωσε ότι το σκάφος πέρασε σε λειτουργία νάρκης. Οι πιθανότητες να μπορέσει να αντέξει στις σκληρές συνθήκες για τόσο μεγάλο διάστημα είναι λιγοστές, καθώς το σκάφος είχε σχεδιαστεί να εκτελέσει μια σύντομη αποστολή δεκαπέντε ημερών, η οποία κανονικά θα τερματιζόταν με την άφιξη της σεληνιακής νύχτας. Πλέον, η ομάδα που διαχειρίζεται το SLIM θα επιχειρήσει να ενεργοποιήσει το σκάφος ξανά στα μέσα Φεβρουαρίου, οπότε θα φωτίσει και πάλι ο Ήλιος το σημείο της προσσελήνωσης. Πάντως, αν είναι πράγματι αυτή η τελευταία εικόνα που θα στείλει το SLIM από τη Σελήνη, είναι πραγματικά απόκοσμη. Σε κάθε περίπτωση, η σύντομη αλλά τόσο περιπετειώδης αποστολή του ιαπωνικού ερευνητικού σκάφους στη Σελήνη ήρθε να μας υπενθυμίσει πόσο δύσκολο παραμένει το εγχείρημα της προσσελήνωσης (ιστορικά, μόλις το 50% των αποστολών έχουν στεφθεί με επιτυχία) και ότι τίποτε δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο στο διάστημα. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο