Αναζήτηση στην κοινότητα

Οι μηχανικοί έλαβαν με ανακούφιση τη νέα επικοινωνία από το πλέον απομακρυσμένο διαστημικό σκάφος, έχοντας κατορθώσει να αντιμετωπίσουν την αιτία του προβλήματος που ταλαιπωρούσε από τα τέλη του 2023 το γερασμένο διαστημικό ταξιδιώτη. Η NASA ανακοίνωσε ότι το Voyager-1 εκπέμπει και πάλι αξιοποιήσιμες πληροφορίες στη Γη, καθώς επί μήνες έστελνε ακατανόητα μηνύματα. Το ερευνητικό σκάφος, ηλικίας 46 ετών, είναι το πλέον απομακρυσμένο αντικείμενο που έχει σταλεί από τον πλανήτη μας να εξερευνήσει το διάστημα. Το Voyager-1 εμφάνισε πρόβλημα στον υπολογιστή του, με αποτέλεσμα να στέλνει δεδομένα τα οποία ήταν αδύνατο να ερμηνευτούν, όμως φαίνεται πως οι μηχανικοί που μετέχουν στην ομάδα ελέγχου της αποστολής κατόρθωσαν να αποκαταστήσουν το πρόβλημα. Για την ώρα, το Voyager εκπέμπει μόνο δεδομένα για την κατάσταση των συστημάτων του, όμως εκτιμάται πως περαιτέρω παρεμβάσεις θα του επιτρέψουν να επαναφέρει σε λειτουργία τα επιστημονικά του όργανα. Αυτή τη στιγμή, το ερευνητικό σκάφος κινείται σε απόσταση μεγαλύτερη των 24 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, με την απόσταση να είναι τέτοια ώστε τα μηνύματα που εκπέμπει χρειάζονται 22,5 ώρες προκειμένου να φτάσουν σε εμάς. Το Voyager-1 εκτοξεύτηκε από τη Γη το 1977 και αρχικά η αποστολή του ήταν να περάσει από τους εξώτερους πλανήτες του ηλιακού συστήματος, όμως το ερευνητικό σκάφος αφού ολοκλήρωσε τους βασικούς στόχους συνέχισε ακάθεκτο. Το 2012 άφησε πίσω του τη σφαίρα αερίων που εκπέμπει ο Ήλιος, το χώρο που περιγράφεται ως ηλιόσφαιρα, και πλέον κινείται στο διαστρικό διάστημα, το οποίο περιέχει αέρια, σκόνη και μαγνητικά πεδία άλλων αστέρων. Η NASA εκτιμά πως μια αστοχία σε ένα από τα chip που φέρει το διαστημικό σκάφος ήταν η αιτία των πολύμηνων προβλημάτων που το ταλαιπώρησαν. Η αστοχία αυτή δεν επέτρεπε στους υπολογιστές του Voyager να έχουν πρόσβαση σε ένα καίριας σημασίας στοιχείο του λογισμικού που χρησιμοποιείται ώστε να συγκεντρώσει τις πληροφορίες προς εκπομπή στη Γη. Για αρκετό διάστημα, οι μηχανικοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ακριβώς συνέβαινε με το Voyager, παρότι ήταν σαφές ότι το διαστημικό σκάφος εξακολουθούσε να λαμβάνει τις εντολές τους και, κατά τα άλλα, λειτουργούσε κανονικά. Το ζήτημα επιλύθηκε μετακινώντας τον επηρεασμένο κώδικα σε διαφορετικές θέσεις της μνήμης των υπολογιστών του ερευνητικού σκάφους. Το Voyager-1 αναχώρησε από τη Γη στις 5 Σεπτεμβρίου του 1977, λίγες ημέρες μετά το δίδυμο ερευνητικό σκάφος, Voyager-2. Κύρια αποστολή και των δύο Voyager ήταν η παρατήρηση του Δία, του Κρόνου, του Ουρανού και του Ποσειδώνα, αποστολή την οποία ολοκλήρωσαν το 1989. Στη συνέχεια, τα ερευνητικά σκάφη στράφηκαν προς το βαθύ διάστημα, στη γενική κατεύθυνση του κέντρου του γαλαξία μας. Τροφοδοτούνται από θερμοηλεκτρικές γεννήτριες ραδιοϊσοτόπων (RTG), οι οποίες μετατρέπουν τη θερμότητα που εκλύουν ισότοπα πλουτωνίου σε ηλεκτρισμό. Τα ισότοπα αυτά βρίσκονται σε συνεχή διαδικασία αποσύνθεσης, πράγμα που σημαίνει ότι οι γεννήτριες παράγουν ελαφρώς λιγότερη ενέργεια κάθε χρόνο. Το πόσο ακόμη θα κατορθώσουν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους τα δύο Voyager παραμένει αβέβαιο, πάντως μέχρι στιγμής οι μηχανικοί έχουν καταφέρει να βρουν τρόπους ώστε να αξιοποιήσουν τα δίδυμα ερευνητικά σκάφη για μερικά ακόμη χρόνια. Εντωμεταξύ, παρά το σχεδόν μισό αιώνα στην σκληρές συνθήκες του διαστήματος, και τα δύο Voyager αποδεικνύονται εξαιρετικά ανθεκτικά και τα συστήματα τους έχουν ξεπεράσει σε διάρκεια λειτουργίας κάθε προσδοκία. Το Voyager-2 βρίσκεται, παρότι εκτοξεύτηκε πρώτο, λίγο πιο πίσω από το δίδυμό του, λόγω της τροχιάς που ακολούθησε αρχικά και κινείται ελαφρώς αργότερα. Αυτή τη στιγμή, βρίσκεται σε απόσταση λίγο μεγαλύτερη των 20 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Παρότι και τα δύο σκάφη κινούνται με ταχύτητα η οποία υπερβαίνει τα 15 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, θα χρειάζονταν δεκάδες χιλιάδες χρόνια μέχρι να φτάσουν στον επόμενο αστέρα. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Η NASA κλήθηκε να δημιουργήσει μια νέα χρονική ζώνη για το φυσικό μας δορυφόρο, τη Συντονισμένη Σεληνιακή Ώρα (LTC). Λόγω της διαφορετικής ισχύος του βαρυτικού πεδίου της Σελήνης, ο χρόνος κινείται ταχύτερα εκεί, από ό,τι στη Γη, κατά 58,7 χιλιοστά του δευτερολέπτου κάθε μέρα. Η διαφορά αυτή μπορεί να μη φαντάζει μεγάλη, όμως ενδεχομένως θα μπορούσε να έχει σημαντική επίδραση, στην προσπάθεια συγχρονισμού των κινήσεων διαστημικών σκαφών. Για το λόγο αυτό, η αμερικανική κυβέρνηση ελπίζει πως η νέα χρονική ζώνη θα διευκολύνει το συντονισμό των προσπαθειών που καταβάλουν εθνικοί οργανισμοί και ιδιωτικές εταιρίες, ώστε να φτάσουν στη Σελήνη. Η καθηγήτρια Κάθριν Χέιμανς, η Βασιλική Αστρονόμος της Σκοτίας, σε δηλώσεις της στην εκπομπή Today, του 4ου Προγράμματος του BBC, δήλωσε τα εξής: "Η θεμελιώδης θεωρία της βαρύτητας στο Σύμπαν μας έχει μια σημαντική προέκταση, υπό την έννοια ότι ο χρόνος κυλά διαφορετικά σε διάφορα σημεία του Σύμπαντος. Η βαρύτητα στη Σελήνη είναι ελαφρώς ασθενέστερη, οπότε τα ρολόγια μετρούν διαφορετικά το χρόνο". Αυτή τη στιγμή, ο χρόνος μετριέται στη Γη με εκατοντάδες ατομικά ρολόγια, τα οποία βρίσκονται τοποθετημένα σε διάφορα σημεία του πλανήτη μας και μετρούν τη μεταβαλλόμενη ενεργειακή κατάσταση ατόμων, προκειμένου να καταγράφουν το χρόνο με ακρίβεια νανοδευτερολέπτου. Αν τα ίδια ρολόγια τοποθετούνταν στη Σελήνη, μέσα σε διάστημα 50 ετών θα είχαν προσθέσει ένα δευτερόλεπτο στο χρόνο που θα είχαν μετρήσει. "Ένα ατομικό ρολόι στη Σελήνη θα χτυπά με διαφορετικό ρυθμό από ό,τι ένα ρολόι στη Γη", επισήμανε ο Κέβιν Κόγκινς, αξιωματούχος της NASA, αρμόδιος για τις επικοινωνίες και την πλοήγηση. "Είναι λογικό, όταν ταξιδεύεις σε ένα άλλο ουράνιο σώμα, όπως η Σελήνη ή ο Άρης, το καθένα να έχει το δικό του σφυγμό", δήλωσε χαρακτηριστικά. Ένα από τα πρώτα ατομικά ρολόγια, στα μέσα της δεκαετίας του 1950 Δεν είναι μόνο η NASA, όμως, που προσπαθεί να καταστήσει το σεληνιακό χρόνο πραγματικότητα. Η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία αναπτύσσει εδώ και καιρό ένα νέο χρονικό σύστημα. Προφανώς, θα χρειαστεί να υπάρξει μια συμφωνία μεταξύ των κρατών και ένα κεντρικό συντονιστικό όργανο: επί του παρόντος, την ευθύνη αυτή, για τη μέτρηση του χρόνου πάνω στη Γη, την έχει η Διεθνής Υπηρεσία Βαρών και Μεγεθών. Αυτή τη στιγμή, στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, χρησιμοποιείται η Συντονισμένη Παγκόσμια Ώρα, καθώς ο σταθμός παραμένει σε χαμηλή τροχιά γύρω από τον πλανήτη. Μια άλλη παράμετρος είναι πως οι χώρες θα χρειαστεί να συμφωνήσουν ως προς την αφετηρία του νέου χρονικού πλαισίου και το πού θα εκτείνεται. Οι ΗΠΑ θέλουν η LΤC να είναι έτοιμη έως το 2026, ενόψει της επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη. Η αποστολή Άρτεμις-3 θα είναι η πρώτη που θα μεταφέρει ανθρώπους στην επιφάνεια της Σελήνης, μετά την 17η αποστολή του προγράμματος Απόλλων, το 1972. Αναμένεται να προσσεληνωθεί στο νότιο πόλο του φυσικού μας δορυφόρου, όπου εκτιμάται ότι υπάρχουν τεράστια αποθέματα παγωμένου νερού, μέσα σε κρατήρες που δεν έρχονται ποτέ σε επαφή με το ηλιακό φως. Ο εντοπισμός και η καθοδήγηση της αποστολής αυτής απαιτεί εξαιρετική ακρίβεια, σε επίπεδο νανοδευτερολέπτου, καθώς τυχόν λάθη στην πλοήγηση θα έθεταν σε κίνδυνο το διαστημικό σκάφος, που θα μπορούσε να βρεθεί σε λάθος τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Όπως η αποστολή Άρτεμις-3 είναι μόνο μία από μια σειρά προγραμματισμένων αποστολών στη Σελήνη, τόσο από κρατικούς οργανισμούς όσο και ιδιωτικές εταιρίες. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συντονισμός του χρόνου μεταξύ των αποστολών αυτών, θα μπορούσαν να προκύψουν δυσκολίες στη μετάδοση δεδομένων και την επικοινωνία μεταξύ των διαστημικών σκαφών, των δορυφόρων και της Γης. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες κατόρθωσαν να μετρήσουν τη διάταξη της πόλωσης της κολοσσιαίας μαύρης τρύπας που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία. Αστρονόμοι ανακοίνωσαν την Τετάρτη ότι εντόπισαν ένα ισχυρό, συγκροτημένο μαγνητικό πεδίο, το οποίο εκτείνεται σε σπειροειδή διάταξη γύρω από την κολοσσιαία μαύρη τρύπα που έχει εντοπιστεί στο κέντρο του Γαλαξία, αποκαλύπτοντας για πρώτη φορά άγνωστες ιδιότητες του ασύλληπτα ισχυρού αντικειμένου που φωλιάζει στο κέντρο της συμπαντικής μας "γειτονιάς". Η διάταξη του μαγνητικού πεδίου που αναδύεται από τα όρια της μαύρης τρύπας, με την ονομασία Sgr Α* (Sagittarius A*), προσεγγίζει πολύ εκείνη της μοναδικής άλλης μαύρης τρύπας που έχει καταγραφεί οπτικά, στο κέντρο ενός γειτονικού γαλαξία, με την ονομασία Μ87, όπως ανακοίνωσαν οι ερευνητές. Το γεγονός αυτό συντείνει στο ότι τα ισχυρά μαγνητικά πεδία ενδέχεται να αποτελούν σύνηθες στοιχείο των μαύρων τρυπών. Το M87*, δηλαδή το μαγνητικό πεδίο γύρω από τη μαύρη τρύπα M87, εξαπολύει ισχυρούς πίδακες ύλης προς το διάστημα, ανέφεραν οι ερευνητές. Αυτό τους οδηγεί στο να υποψιάζονται πως, παρότι δεν έχουν εντοπιστεί ακόμη αντίστοιχοι πίδακες γύρω από το Sgr A*, ενδέχεται να υπάρχουν και η παρατήρησή τους να καταστεί εφικτή στο προσεχές μέλλον. Οι ερευνητές έδωσαν στη δημοσιότητα μια νέα εικόνα, όπου αποτυπώνεται το περιβάλλον γύρω από το Sgr A*, με πολωμένο φως για πρώτη φορά, αποκαλύπτοντας τη δομή του μαγνητικού πεδίου. Το πολωμένο φως προέρχεται από υποατομικά σωματίδια, τα γνωστά ηλεκτρόνια, τα οποία περιστρέφονται γύρω από τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου. Το Sgr A* έχει μάζα 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου και βρίσκεται σε απόσταση 26.000 ετών φωτός -δηλαδή την απόσταση που καλύπτει το φως μέσα σε ένα χρόνο, 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα- από τη Γη. "Εδώ και καιρό εκτιμούσαμε ότι τα μαγνητικά πεδία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον τρόπο που οι μαύρες τρύπες τρέφονται και εκλύουν ύλη μέσα από ισχυρούς πίδακες", ανέφερε η αστρονόμος Σάρα Ισαούν, του Κέντρου Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν, εκ των επικεφαλής της έρευνας. "Η νέα αυτή εικόνα, σε συνδυασμό με την εντυπωσιακά παρόμοια δομή της πόλωσης που εντοπίσαμε την πολύ μεγαλύτερη και ισχυρότερη μαύρη τρύπα M87* δείχνει ότι τα ισχυρά και συντεταγμένα μαγνητικά πεδία είναι καθοριστικά στον τρόπο που οι μαύρες τρύπες αλληλλοεπιδρούν με τα αέρια και την ύλη που τα περιβάλει", σχολίασε η Ισαούν. Οι μαύρες τρύπες, είναι αντικείμενα ασύλληπτης μάζας, με βαρυτικά πεδία τόσο ισχυρά ώστε παγιδεύουν ακόμη και το φως, καθιστώντας την παρατήρησή τους εξαιρετικά περίπλοκη. "Το μαγνητικό πεδίο φαίνεται οργανωμένο σε σπείρα, παρόμοια με το M87*. Αυτή η γεωμετρία των μαγνητικών πεδίων συντείνει στο ότι η μαύρη τρύπα μπορεί να τροφοδοτεί ιδιαίτερα ισχυρούς πίδακες, οι οποίοι εξακοντίζονται προς το γαλαξία", επισήμανε ο Άντζελο Ρικάρτε, αστρονόμος που συμμετέχει στην ερευνητική ομάδα. Η νέα εικόνα, όπως και οι προηγούμενες του Sgr A* και της μαύρης τρύπας στο κέντρο του Μ87, προέκυψαν μέσω του Τηλεσκοπίου Ορίζοντας Γεγονότων (ΕΗΤ), ενός διεθνούς συνεργατικού δικτύου τηλεσκοπίων, που συνδυάζουν τις δυνατότητές τους προκειμένου να παρατηρούν πηγές ραδιοκυμάτων που σχετίζονται με μαύρες τρύπες. Ως ορίζοντας γεγονότων, όταν αναφερόμαστε σε μια μαύρη τρύπα, περιγράφεται το σημείο δίχως επιστροφή, πέρα από το οποίο οτιδήποτε -είτε αστέρας, είτε πλανήτης, αέρια, σκόνη και κάθε μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας- παρασύρεται και εκμηδενίζεται από τη μαύρη τρύπα. Η μαύρη τρύπα του Μ87 έχει μάζα 6 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου και βρίσκεται στο κέντρο ενός γιγάντιου, ελλειπτικού γαλαξία. Εξακοντίζει πανίσχυρους πίδακες πλάσματος, δηλαδή αερίου που θερμαίνεται τόσο ώστε ορισμένα από τα άτομά του διασπώνται σε υποατομικά σωματίδια, ηλεκτρόνια και ιόντα, τα οποία είναι ορατά σε όλα τα μήκη κύματος. Ήδη οι αστρονόμοι που παρατηρούν το Sgr A* συγκεντρώνουν όλο και περισσότερα στοιχεία πως κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στο κέντρο του δικού μας Γαλαξία. Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύονται στο Astrophysical Journal Letters. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Πρόκειται για το φωτεινότερο αντικείμενο από το απώτερο Σύμπαν που εντοπίστηκε ποτέ. Πρόκειται για ένα κβάζαρ, δηλαδή για το φωτεινό πυρήνα ενός γαλαξία, ο οποίος τροφοδοτείται από μια τιτάνια μαύρη τρύπα, με μάζα 17 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου. Η ισχύς του αντικειμένου, το οποίο έχει καταχωρηθεί ως J0529-4351, επιβεβαιώθηκε μέσα από παρατηρήσεις που πραγματοποιήθηκαν από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) στη Χιλή. Επιστήμονες, σε άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε στην περιοδική έκδοση Nature Astronomy, αναφέρουν ότι η μαύρη τρύπα εμφανίζει ακόρεστη όρεξη, καθώς απορροφά μάζα ίση με εκείνη ενός Ήλιου, σε καθημερινή βάση. Το J0529-4351, αρχικά καταγράφηκε πριν από πολλά χρόνια, όμως οι πραγματικές διαστάσεις αυτού του φαινομένου εξακριβώθηκαν πολύ πρόσφατα. "Ανακαλύψαμε ένα αντικείμενο το οποίο έως τώρα δεν είχε αναγνωριστεί ως αυτό που πραγματικά είναι· μας κοίταζε στα μάτια επί πολλά χρόνια, καθώς, κατά πάσα πιθανότητα, διατηρεί τη φωτεινότητα αυτή για διάστημα μεγαλύτερο από ό,τι υπάρχει η ανθρωπότητα. Πλέον, όμως, το έχουμε αναγνωρίσει, όχι σαν έναν από τους πολλούς αστέρες στο Γαλαξία μας, αλλά ως ένα πολύ μακρινό αντικείμενο", δήλωσε ο Κρίστιαν Γουλφ, του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας, στο BBC. J0529-4351: H παρατήρηση του φωτός που εκπέμπει ο κβάζαρ επέτρεψε τους αστρονόμους να υπολογίσουν όχι μόνο τη φωτεινότητά του, αλλά και την απόσταση στην οποία βρίσκεται O όρος κβάζαρ χρησιμοποιείται από τους αστρονόμους προκειμένου να περιγράψει ένα συγκεκριμένο τύπο ΕΓΠ, ή αλλιώς Ενεργού Γαλαξιακού Πυρήνα. Πρόκειται, δηλαδή, για το ιδιαίτερα δραστήριο κέντρο ενός άλλου γαλαξία, τροφοδοτούμενο από μια κολοσσιαία μαύρη τρύπα, η οποία έλκει ύλη προς αυτή, με ακατάπαυστους ρυθμούς. Καθώς η ύλη αυτή επιταχύνεται, όπως στροβιλίζεται γύρω από τη μαύρη τρύπα, διασπάται και εκπέμπει τεράστιες ποσότητες φωτός, σε τέτοιο βαθμό ώστε ακόμη κι ένα αντικείμενο τόσο μακρινό όσο το J0529-4351, παραμένει ορατό σε εμάς. Οι εκπομπές του συγκεκριμένου κβάζαρ χρειάστηκαν το ασύλληπτο χρονικό διάστημα των 12 δισεκατομμυρίων ετών, προκειμένου να φτάσουν στα όργανα του VLT. Συνολικά, το αντικείμενο αυτό, είναι κάτι το ασύλληπτο. Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στη σύνταξη της έρευνας αναφέρουν ότι η ενέργεια την οποία εκπέμπει καθιστά το συγκεκριμένο κβάζαρ 500 τρισεκατομμύρια φορές φωτεινότερο από ό,τι ο Ήλιος. "Όλο αυτό το φως πηγάζει από έναν υπέρθερμο συσσωρευτικό δίσκο, με διάμετρο επτά ετών φωτός. Εικάζουμε ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο συσσωρευτικό δίσκο στο Σύμπαν", δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σάμιουελ Λάι, διδακτορικός φοιτητής στο ANU, ο οποίος συμμετείχε στη συγγραφή της έρευνας. Επτά έτη φωτός είναι περίπου 15.000 φορές η απόσταση από τον Ήλιο μέχρι την τροχιά του Ποσειδώνα, του απώτατου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Το VLT είναι ένα συγκρότημα τηλεσκοπίων, εγκατεστημένων στην Έρημο Ατακάμα της Χιλής Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Οι προσπάθειες συνεχίστηκαν συστηματικά στο διάστημα που μεσολάβησε από την αποτυχημένη απόπειρα μέσα στο 2023 H νέα απόπειρα της Ιαπωνίας να προχωρήσει στην εκτόξευση της νέας ναυαρχίδας του διαστημικού της προγράμματος, του πυραύλου Η3, στέφθηκε με επιτυχία το Σάββατο, 17 Φεβρουαρίου, εξέλιξη η οποία επανέφερε σε τροχιά εξομάλυνσης το διαστημικό πρόγραμμα της χώρας, μετά από μια σειρά ατυχών αποτελεσμάτων, συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης πτήσης του συγκεκριμένου πυραύλου, το περασμένο έτος. Η εκτόξευση συνιστά μια δεύτερη διαδοχική, σημαντική επιτυχία για την Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA), στον απόηχο της εξαιρετικά ακριβούς, αν και περιπετειώδους, προσσελήνωσης του ερευνητικού σκάφους SLIM, τον περασμένο μήνα, εξέλιξη η οποία κατέστησε την Ιαπωνία μόλις την πέμπτη χώρα που κατόρθωσε να στείλει διαστημικό σκάφος στη Σελήνη. Παρότι η Ιαπωνία θεωρείται σχετικά μικρός "παίκτης" στην εξερεύνηση του διαστήματος, χρησιμοποιώντας ως μέτρο κατάταξης τον αριθμό των επιτυχημένων εκτοξεύσεων, η χώρα της Άπω Ανατολής επιδιώξει να ενισχύσει το διαστημικό της πρόγραμμα, καθώς συνεργάζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μια προσπάθεια να αποκρούσει τις κινήσεις της Κίνας. Ο Η3 απογειώθηκε στις 9:22 π.μ. τοπική ώρα (2:22 π.μ. ώρα Ελλάδος) και αφού πρώτα έθεσε με επιτυχία σε τροχιά ένα μικρό δορυφόρο, οι επιστήμονες που παρακολουθούσαν την εξέλιξη της αποστολής από το Διαστημικό Κέντρο Τανεγκασίμα, στη νότια Ιαπωνία, ξέσπασαν σε χειροκροτήματα, πανηγυρισμούς και αγκαλιές. Στη διάρκεια της πτήσης του, η οποία διήρκεσε σχεδόν δύο ώρες, ο πύραυλος απελευθέρωσε επίσης ένα μικροδορυφόρο, καθώς και ένα ομοίωμα δορυφόρου. O Μασάσι Οκάντα, επικεφαλής του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης του πυραύλου στη JAXA, δήλωσε στη διάρκεια συνέντευξης τύπου πανευτυχής και ταυτόχρονα, ότι οι ετοιμασίες για την τρίτη εκτόξευση του Η3 ξεκινούν άμεσα. Ο Η3 προορίζεται να αντικαταστήσει τον Η-ΙΙΑ, ο οποίος μετρά ήδη δύο δεκαετίες υπηρεσίας και πρόκειται να αποσυρθεί μετά από δύο ακόμη εκτοξεύσεις. Τυχόν νέα αποτυχημένη απόπειρα εκτόξευσης του Η3 θα υποχρέωνε την Ιαπωνία να έρθει αντιμέτωπη με την προοπτική της απώλειας ανεξάρτητης πρόσβασης στο διάστημα. Η πρώτη απόπειρα, το Μάρτιο του 2023, τερματίστηκε όταν το κέντρο ελέγχου υποχρεώθηκε να ενεργοποιήσει το μηχανισμό αυτοκαταστροφής του πυραύλου, 14 λεπτά μετά την απογείωση, όταν ο κινητήρας του δευτέρου σταδίου απέτυχε να τεθεί σε λειτουργία. Η JAXA εστίασε σε τρεις πιθανές ηλεκτρολογικές αστοχίες στην έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα τον Οκτώβριο, όμως δεν ήταν σε θέση να αποφανθεί με απόλυτη βεβαιότητα για την αιτία. Πέντε μήνες αργότερα, ο πύραυλος Epsilon, μικρότερης κατηγορίας, που αναπτύσσει επίσης η JAXA, απέτυχε να απογειωθεί. Ο 63 μέτρων H3 είναι σχεδιασμένος να μεταφέρει φορτίο 6,5 μετρικών τόνων και, μακροπρόθεσμα, η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία στοχεύει στον περιορισμό του κόστους ανά εκτόξευση, ακόμη και στα 31 εκατομμύρια ευρώ -δηλαδή το μισό από ό,τι στοιχίζει μια εκτόξευση του Η-ΙΙΑ- εφαρμόζοντας απλούστερες δομές και αυτοματοποιημένα ηλεκτρονικά συστήματα, ανάλογα με εκείνα που χρησιμοποιούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία. Τόσο η JAXA, όσο και ο βασικός εργολάβος της, η Mitsubishi, ευελπιστούν ότι οι επιχειρησιακές δυνατότητες του Η3, σε συνδυασμό με το σχετικά χαμηλό κόστος χρήσης, θα βοηθήσουν στην προσέλκυση διεθνούς ενδιαφέροντος και, επομένως, συμβολαίων. Εντωμεταξύ, η ιαπωνική κυβέρνηση σχεδιάζει να θέσει σε τροχιά περίπου 20 δορυφόρους και ερευνητικά σκάφη με τη βοήθεια των πυραύλων Η3 μέχρι το 2030, για εσωτερική χρήση. Το 2025 ο Η3 είναι προγραμματισμένο να χρησιμοποιηθεί ώστε να στείλει στο διάστημα ερευνητικό σκάφος με προορισμό τη Σελήνη, στο πλαίσιο του προγράμματος LUPEX, με τη σύμπραξη της Ιαπωνίας και της Ινδίας, ενώ μελλοντικά θα μεταφέρει φορτία για το πρόγραμμα Άρτεμις, του οποίου ηγούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες και στόχο έχει την εξερεύνηση της Σελήνης και κατόπιν του Άρη. Η ζήτηση για την εκτόξευση δορυφόρων έχει καταγράψει αλματώδη αύξηση, χάρη στην εμφάνιση οικονομικών εμπορικών πυραύλων, όπως ο επαναχρησιμοποιούμενος Falcon 9 της Space X, ενώ μέσα στο 2024 αναμένεται να πραγματοποιηθούν δοκιμαστικές εκτοξεύσεις μιας σειράς νέων πυραύλων αυτής της κατηγορίας, ανάμεσά τους του Ariane 6, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Η Κίνα αποκάλυψε πρόσφατα νέες, εντυπωσιακές φωτογραφίες από τον εθνικό της διαστημικό σταθμό Tiangong, στο πλαίσιο επίσκεψης Κινέζων αστροναυτών και αξιωματούχων του διαστημικού τομέα στο Χονγκ Κονγκ για λόγους δημοσίων σχέσεων. Οι συγκεκριμένες εικόνες απαθανατίζουν τον πλήρως συναρμολογημένο σταθμό Tiangong με τα τρία επανδρωμένα τμήματά του, όπως φαίνεται από το διάστημα. Τις πανοραμικές αυτές όψεις τράβηξε στις 30 Οκτωβρίου το απερχόμενο τριμελές πλήρωμα του σταθμού, λίγο πριν την αναχώρησή του μετά από αποστολή έξι μηνών. Πρόκειται για τις πρώτες φωτογραφίες του διαστημικού σταθμού Tiangong μετά την περυσινή ολοκλήρωση συναρμολόγησης των τριών βασικών τμημάτων του από την Κίνα. Στο κέντρο βρίσκεται το κύριο τμήμα Tianhe, το οποίο εκτοξεύτηκε τον Απρίλιο του 2021 φιλοξενώντας καταλύματα για το πλήρωμα και συστήματα υποστήριξης ζωής. Τα δύο πειραματικά τμήματα Wentian και Mengtian εκτοξεύτηκαν το 2022. Ο Tiangong στελεχώνεται σε μόνιμη βάση από τριμελή πληρώματα που εναλλάσσονται από τον Ιούνιο του 2022. Ένα από αυτά τα πληρώματα μόλις ολοκλήρωσε πρόσφατα εξάμηνη αποστολή στον σταθμό. Το διαστημόπλοιο Shenzhou 16 που το μετέφερε αποσπάστηκε από τον Tiangong στις 30 Οκτωβρίου και στη συνέχεια πραγματοποίησε αυτόνομη τροχιά γύρω από τον σταθμό, ενώ οι αστροναύτες τράβηξαν με φωτογραφικές μηχανές πανοραμικές εικόνες του συναρμολογημένου σταθμού με φόντο τη Γη. Στις φωτογραφίες κυριαρχούν τα τεράστια ηλιακά πάνελ του Tiangong που παράγουν ενέργεια και καλύπτουν μήκος άνω του μισού γηπέδου ποδοσφαίρου. Ωστόσο, φαίνεται πως η Κίνα ίσως δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα την κατασκευή του σταθμού, καθώς σε πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχοι παρουσίασαν σχέδια προσθήκης 3 ακόμη επανδρωμένων τμημάτων τα επόμενα χρόνια. Ο Zhang Qiao, ερευνητής στην Κινεζική Ακαδημία Διαστημικής Τεχνολογίας, δήλωσε πως ο σταθμός “Ουράνιο Παλάτι”, θα γίνει κόμβος για πειράματα, τεχνολογικές επιδείξεις και συντήρηση δορυφόρων. Πρόσθεσε δε πως στο μέλλον η Κίνα σχεδιάζει να κατασκευάσει έναν σταθμό 180 τόνων με έξι συνδεδεμένα τμήματα, διπλάσιο σε μέγεθος από τον σημερινό Tiangong. Υπενθυμίζεται πως στην τρέχουσα διάταξή του ο Tiangong έχει μάζα περίπου 69 τόνους, δηλαδή περίπου το ένα έκτο του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Ωστόσο, Κινέζοι αξιωματούχοι ισχυρίζονται πως ο δικός τους διαστημικός σταθμός, αν και σημαντικά μικρότερος, έχει σχεδόν την ίδια χωρητικότητα με τον ΔΣΣ όσον αφορά τη φιλοξενία επιστημονικών πειραμάτων. Έτσι, η Κίνα δεσμεύεται μακροπρόθεσμα στην επέκταση και αναβάθμιση του σταθμού Tiangong, με σχέδια επιμήκυνσης της λειτουργίας του στα 15 χρόνια ή και περισσότερο. Αυτό σημαίνει πως ο Κινεζικός διαστημικός σταθμός θα συνεχίζει να λειτουργεί τουλάχιστον μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030, δηλαδή αρκετά χρόνια μετά την προγραμματισμένη απόσυρση του ΔΣΣ το 2030. Σε μια εποχή διαστημικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-Κίνας, είναι πιθανό το διάστημα εγγύς της Γης να συνεχίσει να φιλοξενεί αποκλειστικά Κινέζους αστροναύτες. Εκτός από τα σχέδια επέκτασης του διαστημικού σταθμού, η Κίνα προγραμματίζει την εκτόξευση το 2025 ενός μεγάλου διαστημικού τηλεσκοπίου παρόμοιου σε μέγεθος με το Hubble, του Xuntian, το οποίο θα τεθεί σε τροχιά κοντά στον σταθμό Tiangong ώστε να μπορεί περιοδικά να συνδέεται μαζί του για συντήρηση και ανεφοδιασμό. Ο Zhang ανέφερε επίσης πως στο μέλλον αναμένεται να τεθούν σε τροχιά συνοδείας με τον Κινεζικό διαστημικό σταθμό και άλλα διαστημόπλοια. Τέλος, για την εκτόξευση τόσο του τηλεσκοπίου Xuntian όσο και των νέων τμημάτων επέκτασης του σταθμού Tiangong, η Κίνα θα πρέπει να πραγματοποιήσει περισσότερες αποστολές με τον πύραυλο Long March 5Β, ο οποίος έχει προκαλέσει εντονότατες αντιδράσεις από τις ΗΠΑ καθώς τα απομεινάρια του συχνά πέφτουν ανεξέλεγκτα στη Γη. Εκτός αν η Κίνα έχει τροποποιήσει τμήματα του πυραύλου Long March 5B, ενδέχεται σύντομα να παρακολουθούμε ξανά τον ουρανό καθώς τα τεράστια απομεινάριά του θα επανεισέρχονται ανεξέλεγκτα στην ατμόσφαιρα την ώρα που τα νέα τμήματα του διαστημικού σταθμού Tiangong θα τίθενται σε τροχιά. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο